Ετυμολογική

Γράφει ἡ Ἄννα Τζιροπούλου στὴν «Καταστροφὴ τῶν ἑλληνικῶν βιβλιοθηκῶν» : « Ὅμως, ἡ πιὸ ἐντυπωσιακὴ μεταφορὰ ὑπῆρξε ‐καὶ παραμένει‐ αὐτὴ τοῦ ἀγγελιαφόρου καὶ θαυματουργοῦ Ἑρμῆ, τοῦ κούρου τοῦ Διός, τοῦ ὁποίου ὅλες οἱ ἰδιότητες, καθὼς καὶ ἡ ἐπικουρεία του πρὸς τοὺς θνητούς, ἀπεδόθησαν εἰς τὸν Ἅγιον Φανούριο εἰς τὸν ὁποῖον, κυριολεκτικῶς, ἀνεβίωσε ὁ Ἑρμῆς. Ὁ Ἑρμῆς προστάτευε ἀκόμη τὸ ἐμπόριον, τὰ γράμματα, τὸν λόγον‐ὁμιλίαν καὶ ἄλλα σχετικά. Ἐπειδὴ δὲ εὑρίσκετο συνεχῶς ἐν κινήσει («πηγαινοερχόταν») ἀνεύρισκε καὶ ἐφανέρωνε τὰ χαμένα, τὰ ἀπολεσθέντα. Ἐξ οὗ καὶ ἡ ἔκφρασις «ἕρμαιον στοὺς πέντε δρόμους», «ἕρμαιον τῶν κυμάτων» κ.τ.τ., ἐπειδὴ θὰ τὰ ἀνεύρισκε ὁ Ἑρμῆς διερχόμενος, ὁ «Ἑρμῆς ὁ Φερσεφάνης». Ο Ερμῆς ἀναφέρεται μὲ 200 περίπου κοσμητικὰ ἐπίθετα, μεταξὺ τῶν ὁποίων καὶ «Ἑρμῆς Ὁδίτης». Προτομαὶ‐Στῆλαι τοῦ Ἑρμοῦ αἱ ἀποκαλούμεναι «Ἑρμαῖ», ἐστήνοντο εἰς τὰς ὁδοὺς μὲ ἐγγεγραμμένο ἐπ’ αὐτῶν τὸ ὄνομα τῆς ὁδοῦ καὶ τῆς περιοχῆς γενικώτερον. Ἄρα ὁ Ἑρμῆς Φερσεφάνης ὄχι μόνον ἔφερνε καὶ φανέρω

Τὴν 28η Ἑκατομβαιῶνος, ἤτοι σημερινὴ 14η πρὸς 15η Αὐγούστου ἑώρτάζοντο τὰ Παναθήναια, πρὸς τιμὴν τῆς Παρθένου Δέσποινος Ἀθηνᾶς. Ὅταν ἐπεβλήθη διὰ ποινῆς θανάτου στοὺς Ἕλληνες ὁ χριστιανισμὸς, ἡ μεγάλη ἑλληνικὴ ἑορτὴ κατέληξε σὲ «Κοίμησιν τῆς Θεοτόκου» καὶ ἴσως διόλου τυχαίως ἀφοῦ οἱ Ἑβραῖοι προπάτορες καὶ τὰ παραμύθια τους ποὺ φορτώθηκε στὸ κεφάλι του ὁ Ἕλλην εἶχαν σκοπὸν νὰ ὁδηγἠσουν στὸν θάνατον τοῦ ἑλληνικοῦ πνεύματος, τῆς σοφίας ποὺ ἡ Ἀθηνᾶ συνεβόλιζε καὶ προστάτευε ὡς στρατηγός.  Τὰ προσωνύμια τῆς Ἀθηνᾶς καὶ τῆς Ἀρτέμιδος -κατὰ κύριον λόγον- πέρασαν σχεδὸν αὐτούσια στὴν ἐπιβεβλημένη «Παρθένον» Μυριάμ (βλ. εἰκόνες), ὅπως ἀκριβῶς καὶ οἱ ἱστορίες-συμβολισμοὶ αὐτῶν καὶ ἄλλων ἑλληνίδων θεῶν ποὺ κατέληξαν νὰ συνοδεύουν τὴν Μαρία [βλ. «Χαιρετισμοὺς» τῆς Ὀρθοδοξίας πρὸς τὴν Παναγία (ὅπως καὶ πολλοὶ ἄλλοι Ὕμνοι) ποὺ ἔρχονται ἀπὸ τοὺς Χαιρετισμοὺς πρὸς τὴν Ἀθηνᾶ/ γονιμοποίησιν Μυριὰμ ἀπὸ ἕνα λουλούδι, ὅπως ἀκριβῶς ἔμεινε ἔγκυος ἡ Ἥρα στὸν Ἄρη/ τὰ Νικητήρια τῆς Προμάχου καὶ Ὑπερμάχου Ἀθηνᾶ

Στὸ ἕβδομον βιβλίον τῶν «Διονυσιακῶν» τοῦ Νόννου τοῦ Πανοπολίτου, ὅπου γίνεται ἐκτενὴς ἀναφορὰ στὴν ἱκεσία τοῦ Χρόνου στὸν Δία γιὰ νὰ κατευνάσει τὶς συμφορὲς τῶν ἀνθρώπων (ὅπου καὶ ἐξηγεῖται ἡ προσφορὰ τοῦ Διονύσου-οἴνου στὸν βίον τῶν ἀνθρώπων)· στὸν ἔρωτα τοῦ Διὸς γιὰ τὴν Σεμέλη καὶ στὸν καρπὸν τοῦ ἔρωτός τους, Διόνυσον, ἀλλὰ καὶ στὰ κατορθώματα-ταξίδια του, τὸν πόλεμον στὴν Ἰνδία, ὅπου μετὰ ἀπὸ αὐτὸν θὰ διαδεχθεῖ ὁ αἰθὴρ τὸν Διόνυσον καὶ θὰ ἀστράφτει μαζὶ μὲ τὸν πατέρα του, συνταξιδιώτης στὰ ἄστρα· στὴν τεράστια σημασία τοῦ Ἔρωτος ( < εἴρω= συνδέω, ἡ παγκόσμιος ἕλξις) στὰ τῆς φύσεως, ἀλλὰ καὶ στὰ τοῦ ῥοῦ τῆς ἱστορίας, καθῶς ὁ Ἔρως, ὡς γεωργὸς τῆς φιλότητος ἤροσε μὲ τὸ ἄροτρόν του τὸν ἄσπαρτον κόσμον καὶ ἔσμιξε τὸ ἀρσενικὸν σπέρμα μὲ τὸ θηλυκὸ αὐλάκι, δίνοντας καρπούς ποὺ ἀνανεώνονται συνεχῶς ( «μὲ τὸ νεῦμα τῆς Δηοῦς, ποὺ διαφεντεύει τὰ πλατιὰ ἁλώνια, ἡ γῆ χαραγμένη ἀπὸ τὸν σιδερένιον μνηστῆρα τοῦ σταχυοῦ, γέννησε τὸν ξηρὸν καρπὸν τοῦ σιτοφόρου ἐδάφους» , Διονυσιακά, 7, 82-4)· γίν