Ετυμολογική

(Ἁγιᾶ-Σοφιᾶ)  ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΤΟΥ ΔΑΦΝΗΦΟΡΟΥ/ ΔΑΦΝΑΙΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΟΣ ΣΤΟ... ΔΑΦΝΙ  Ὑπάρχει ἕνας μύθος ποὺ λέγει πὼς κάποτε ὁ ἐγγονὸς τοῦ Αἰόλου καὶ προπάππος τοῦ Ὀδυσσέως, Κέφαλος, ὁ βασιλεῦς τῆς ὀνομασθείσης ἀπὸ αὐτὸν νήσου Κεφαλληνίας, κυνηγώντας στὸ δάσος σκότωσε κατὰ λάθος μὲ τὸ ἀκόντιόν του τὴν σύζυγόν του, Προκρίδα. Ὁ Ἄρειος Πάγος τὸν κατεδίκασε ἐξορίζοντάς τον ἀπὸ τὴν Ἀττική. Δέκα γενιὲς ἀργότερα οἱ ἀπόγονοι τοῦ Κεφάλου, Χαλκῖνος καὶ Δαῖτος, θέλοντας νὰ ἐπιστρέψουν στὴν Ἀθῆνα καὶ νὰ ἐξαγνίσουν τὴν πράξιν τοῦ πατρός τους, πῆγαν στὸ Μαντεῖον τῶν Δελφῶν, γιὰ νὰ ζητήσουν τὴν συμβουλή του. Τὸ Μαντεῖον τοὺς εἶπε πὼς πρέπει νὰ θυσιάσουν πρῶτα, πρὶν ἐγκατασταθοῦν στὴν Ἀθῆνα, στὸν Ἀπόλλωνα, στὸ μέρος ἐκεῖνον ὅπου θὰ δοῦν τριήρη νὰ τρέχει στὴν στεριά.  «δεκάτῃ δὲ ὕστερον γενεᾷ Χαλκῖνος καὶ Δαῖτος ἀπόγονοι Κεφάλου πλεύσαντες ἐς Δελφοὺς ᾔτουν τὸν θεὸν κάθοδον ἐς Ἀθήνας· ὁ δέ σφισι κελεύει θῦσαι πρῶτον Ἀπόλλωνι ἐνταῦθα τῆς Ἀττικῆς, ἔνθα ἂν ἴδωσιν ἐπὶ τῆς γῆς τριήρη θέουσαν. γενομένοις δὲ αὐτοῖς κ

  Γράφει ὁ Ἀθανάσιος Σταγειρίτης (Ὠγυγία ἤ Ἀρχαιολογία, Β', 10) περὶ τοῦ Ἀπόλλωνος :  «-ὁ Ἀπόλλων- ἐνομίζετο δὲ εὑρετὴς τῆς ἰατρικῆς*1, μουσικῆς, ποιητικῆς, μαντικῆς, τοῦ τόξου καὶ τῶν βελῶν· ὅθεν ἦτον καὶ προστάτης τούτων τῶν τεχνῶν· ἀλληγορικῶς δὲ λαμβάνεται καὶ ἀντὶ τοῦ Ἡλίου. Ὅθεν ἐζωγράφιζον αὐτὸν νέον, ἀγένειον, κομήτην καὶ ἐφ' ἅρματος καθἠμενον, ὡς εἴρηται περὶ τοῦ Ἡλίου.  Ἦτον δὲ καὶ μὲ δάφνην ἐστεμμένος, ἐκράτει καὶ τὴν λύραν εἰς τὴν χεῖρα, εἶχε καὶ τὸν ζωδιακὸν διὰ τῶν ὤμων αὐτοῦ διερχόμενον*2.  Ἐζωγράφιζον δὲ αὐτὸν καὶ ὡς μουσικόν, καθήμενον εἰς τὸν Ἐλικῶνα ὑπὸ τὰς δάφνας καὶ τὰς Μούσας περὶ αὐτὸν ἔχοντα, ἐπειδὴ ἐκεῖ ἐδίδασκεν αὐτὰς τὴν μουσικήν· ἐνίοτε δὲ καὶ μὲ γένεια καὶ τρίποδα χρυσοῦν εἰς τὴν κεφαλὴν ἔχοντα καὶ ἄλλως διαφόρως».  *1 Τὸ ἰάομαι ( =θεραπεύω) καὶ τὸ ἰαίνω ( =θερμαίνω) δὲν εἶναι τυχαίως τῆς ἴδιας ῥίζης. «Ἀπὸ τῆς ἰήσεως ( =ῥίψεως) τῶν βελῶν τοῦ Ἀπόλλωνος Ἡλίου», ὁ ὁποῖος ὀνομάζεται «Ἰήιος, ὡς ἐκ τῆς ἀφέσεως τῶν βελῶν, ἐκ τοῦ ἵημι» , Ὁ ἐν τῇ λέξει λόγος

(Ἀπόλλων Σαυροκτόνος, Λοῦβρον)  Γράφει ὁ Ἀθανάσιος Σταγειρίτης (Ὠγυγία ἤ Ἀρχαιολογία, Β', 10) περὶ τοῦ Ἀπόλλωνος :  «Τὴν δὲ Κυρήνην*1 ἁρπάσας ἔφερεν εἰς τὴν Λιβύην καὶ ἐγέννησεν ἐξ αὐτῆς τὸν Ἀρισταῖον. Ἀγαπήσας δὲ καὶ τὴν Νύμφην Βολίναν*2, ἐδυστύχησεν ἐπειδὴ ἐκείνη ἔπεσε καὶ ἐπνίγη εἰς τῆν θάλασσαν, εἰς ἀποφυγὴν τοῦ ἔρωτος.  Τὴν δὲ Λευκοθόην*3 ἔθαψε ὁ πατὴρ αὐτῆς ζῶσαν, μαθὼν ὅτι εἶχεν ἔρωτα μὲ τὸν Ἀπόλλωνα· τὸ αὐτὸ ἔπαθε καὶ μὲ τὴν Κλυτίαν*3 καὶ μὲ ἄλλας πολλάς, καθὼς μὲ τὴν Κορωνίδα*4, Μάρπησσαν καὶ λοιπάς, ὡς ῥηθήσεται είς τοὺς οἰκείους τόπους.  Ὅτε δὲ ἔκτιζεν ὁ Άλκάθους*5 τὰ τείχη τῶν Μεγάρων, εὑρέθη καὶ αὐτὸς ἐκεῖ συνεργὸς εἰς τὴν κτίσιν. Μαρτύριον δὲ τούτου ἦτον μία πέτρα εἰς τὰ Μέγαρα, εἰς τὴν ὁποίαν ἔβαλε τὴν κιθάραν, ὅτε ἐδούλευεν· ὅθεν ἡ πέτρα ἔλαβε τὴν μελωδία τῆς κιθάρας καὶ ἀνέδιδεν ἦχον κιθάρας, ὅτε ἐψηλάφει τὶς αὐτήν.  Φιλονεικήσας δὲ καὶ τὸν Μαρσύαν*6 περὶ μουσικῆς καὶ νικήσας, ἔγδαρεν αὐτὸν ζῶντα, μετεμόρφωσε καὶ τὰ ὦτα τοῦ Μίδου εἰς ὦτα ὄνου, ἐπειδὴ γενόμενος κριτ

Γράφει ὁ Ἀθανάσιος Σταγειρίτης (Ὠγυγία ἤ Ἀρχαιολογία, Β', 10) περὶ τοῦ Ἀπόλλωνος :  «Ἐλθὼν δὲ ποτὲ εἰς τὴν Λακεδαίμονα καὶ ἰδὼν τὸν Ὑἀκινθον, ἠγάπησεν αὐτὸν ἐμπαθέστατα, ἀλλ' ἐπειδὴ κατὰ δυστυχίαν ἐφόνευσεν αὐτόν, ὡς ῥηθήσεται ἐκεῖ, καὶ φοβούμενος τοὺς γονεῖς καὶ συγγενεῖς αὐτοῦ, ἔφυγεν εἰς τὴν Τρωάδα, ἐνδεὴς καὶ δυστυχὴς ὤν εἰς ἄκρον, καὶ εὕρεν ἐκεῖ καὶ τὸν Ποσειδῶνα δυστυχέστερον· ὅθεν ἐμίσθωσαν εἰς τὸν Λαομέδοντα καὶ ἔκτισαν τὰ τείχη τῆς Τρωάδος.  Κατ' ἄλλους δὲ ὁ Ποσειδῶν ἔκτιζε τὰ τείχη καὶ ὁ Ἀπόλλων ἔβοσκε τὰς ἀγελὰς τοῦ Λαομέδοντος· καὶ διὰ τοῦτο ὠνομάσθη Νόμιος ὁ Ἀπόλλων, ἐπειδὴ ἐχρημάτισε πολλῶν νομεὺς καὶ φύλαξ τῶν θρεμμάτων. Κατ' ἄλλους δὲ καὶ οἱ δύο ἔκτιζον τὸ τεῖχος καὶ ἐπειδὴ ἦτον πεπρωμένον νὰ πορθηθῇ καὶ νὰ ἐμπρησθῇ ἡ πόλις αὐτή, ἔλαβον καὶ τὸν Αἰακὸν συνεργόν, διὰ νὰ εἶναι ἁλώσιμον τὸ μέρος ἐκεῖνο τὸ ὁποῖον ἔκτιζε αὐτός. Ἐπειδὴ τὰ ἔργα τῶν θεῶν εἶναι ἀνάλωτα καὶ ἄφθαρτα* καὶ οὔτως ἔπρεπε νὰ ἐργάζωνται αὐτοὶ ἐναντίον εἰς τὴν ἀπόφασιν τῆς Εἰμαρμένης. Ἀφ&#

(Ἀπόλλων Κιθαρωδός)  Συνεχίζει ὁ Ἀθανάσιος Σταγειρίτης (Ὠγυγία ἤ Ἀρχαιολογία, Β', 10) περὶ τοῦ Ἀπόλλωνος :  «Κατ' ἄλλους δὲ ἡ Λητὼ καταδιωκόμενη ὑπὸ τῆς Ἥρας, ἔλαβε τὰ τέκνα αὐτῆς εἰς τὰς ἀγκάλας καὶ ἤρχετο ἐκ τῆς Βοιωτίας πρὸς τοὺς Δελφούς, ἐν ᾧ τὰ βρέφη ἦταν τεσσάρων ἡμερῶν· καὶ ὅτε ἐπλησίασεν εἰς τὸ σπήλαιον τοῦ Πύθωνος, τὸ ὁποῖον ἦτον πλησίον τῆς ὁδοῦ, ὡς ῥηθήσεται ἐκεῖ, ὥρμησεν ὁ Πύθων νὰ τοὺς καταφάγῃ.  Τότε μὲν ὁ Ἀπόλλων, ὅστις εἰς τοῦτον τὸ διάστημα ἐγυμνάσθη ἐντελῶς τὴν τοξικὴν ( = τοξοβολία) καὶ εἶχε τόξον καὶ βέλη ἡφαιστότευκτα, ἐπήδησεν εἰς τὴν Γῆν ἀπὸ τῶν μητρικῶν κόλπων καὶ τείνας τὸ τόξον, ἐτόξευσεν ἀδιακόπως κατὰ τοῦ θηρίου.  Ἡ δὲ Λητὼ ἐντρομος γενομένη, ἀνέβη εἰς μίαν πέτραν, ἔχουσα τὴν Ἄρτεμιν εἰς τὰς ἀγκάλας καὶ ἐκεῖθεν βλέπουσα τὸν ἀγῶνα τοῦ Ἀπόλλωνος καὶ τὴν ὁρμὴν τοῦ δράκοντος, παρεθάρρυνεν αὐτόν, κράζουσα ἔντρομος «ἰὴ παῖ, ἰὴ βέλος*1».  Ἡ πέτρα δὲ ἐκείνη ἦτον ὕστερον ὑποκάτω εἰς τὴν δελφικὴν πλάτανον καὶ εἶχον ἐπ' αὐτῆς ἄγαλμα χαλκοῦν τῆς Λητοῦς, ἐσχη