Ετυμολογική

  Στὸ πρῶτο μέρος τοῦ ἄρθρου <<ΟΙ ΜΗΝΕΣ ΤΟΥ ΑΤΤΙΚΟΥ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ>> ἔγινε σύγκρισις ἀνάμεσα στὸ παλαιό μας, ἀττικὸ ἡμερολόγιο καὶ στὸ σημερινό μας, γρηγοριανό. Οἱ διαφορὲς ἀνάμεσα σὲ αὐτὰ τὰ 2 ἡμερολόγια δὲν ἔχουν νὰ κάνουν μόνον μὲ τὰ ὀνόματα τῶν μηνῶν, οὔτε μονάχα μὲ τὰ χρονικὰ διαστήματα, τὰ ὁποῖα αὐτοὶ ὁρίζουν, ἀλλὰ κυρίως ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὸν γνώμονα σύμφωνα μὲ τὸν ὁποῖον ἐδημιουργήθησαν, τὸν ἥλιο δηλαδὴ ἤ τὴν σελήνη. Γι’αὐτὸ καὶ εἶναι φρόνιμο νὰ γίνει μία μικρὴ ἀναφορὰ στὸ πῶς περάσαμε ἀπὸ τὸ τότε στὸ σήμερα. Οἱ μεγάλες άλλαγὲς στὸ ἡμερολόγιο ποὺ ὁδήγησαν στὸ σημερινὸ δικό μας ὀφείλονται κατὰ κύριον λόγον στὴν ῥωμαϊκὴ αὐτοκρατορία καὶ στὴν ἐπικράτησιν της ( ἐξ οὗ καὶ τὰ ὀνόματα τῶν μηνῶν εἶναι στὴν αἰολοδωρικὴ ἐκδοχή τῆς ἑλληνικῆς, τὴν λατινική ). Ἄλλωστε ἤδη ἀπὸ τὰ μέσα τοῦ 1 ου αι. π. Χ. τὸ ἡμερολόγιο ποὺ ἐπικρατοῦσε ἦταν αὐτὸ τῆς ῥωμαϊκῆς αὐτοκρατορίας, τὸ ὁποῖο βασιζόταν καὶ αὐτό, ὅπως καὶ τὸ ἀττικὸν στὶς φάσεις τῆς σελήνης. Τὸ πρῶτο ῥωμαϊκὸ ἡμερολόγιο ἦταν καθαρ

Προτοῦ ξεκινήσει ἡ ἀνάλυσις τῶν ὀνομάτων τῶν μηνῶν τοῦ χρόνου, πρέπει νὰ ὁριστεῖ τί ἐστί <<μήν>> (αιολ. μείς, δωρ. μής) καὶ γιατί τὸν ὠνόμασε ἔτσι ὁ ὀνοματοθέτης. Ὁ μήν (γεν. τοῦ μηνός) χρωστᾶ τὸ ὄνομά του στὴν μήνη. Μήνη εἶναι ἡ σελήνη ( < σέλας), τὸ φεγγάρι ( < φέγγω) ποὺ λέμε σήμερα. Οἱ  Ἕλληνες δὲν τοῦ ἔδωσαν τυχαίως αυτὸ το ὄνομα, καθ’ὅτι ὡς πρωτοπόροι καὶ στὴν ἀστρονομία εἶχαν παρατηρήσει πὼς ἡ σελήνη διαγράφει τροχιὲς γύρω ἀπὸ τὴν γῆ. Τὸ χρονικὸν διάστημα λοιπὸν κατὰ τὴν διάρκεια τοῦ ὁποίου ἡ μήνη διαγράφει μία πλήρη περιφορὰ γύρω ἀπὸ τὴν γῆ, τὸ ὀνόμασαν μῆνα (καὶ φυσικὰ ἀπὸ ἑμᾶς γονιμοποίησαν καὶ τὶς γλῶσσες τους οἱ ἀλλόθροοι καὶ τὸν εἶπαν γαλ. mois , ἀγγλ. month , ἰταλ. mese , ἰσπαν. mes , γερμ. Monat , λατ. mensis, ρωσικ. месяц , πορτ. mês , ὁλλ. Maand , πολ. miesiąc , δαν/νορβ. måned κοκ). Τὸ ἀττικὸν ἡμερολόγιον περιελάμβανε σὲ γενικὲς γραμμὲς 12 μῆνες τῶν 29-30 ἡμερῶν ἐν ἀντιθέσει μὲ τὸ σημερινὸν γρηγοριανὸν (ποὺ ἀντικατέστησε τὸ ἰουλιανόν) ἡμερολόγιο ποὺ