Ετυμολογική

«Φαμὲν δὴ τὸν θεὸν εἶναι ζῷον ἀΐδιον ( =αἰώνιον) ἄριστον…πρῶτον κινοῦν ἀκίνητον εἶναι καθ᾽ αὑτό (διότι ἄν ἐκινεῖτο, κάτι ἄλλο θὰ τὸ εἶχε κινήσει, ἄρα δὲν θὰ ἦταν ἐκεῖνος ἡ ἀρχή καὶ ὁ κινὼν τὰ πάντα) » , Ἀριστοτέλης, Μετὰ τὰ φυσικά, ΙΒ’, 1072, b / 1073, a «Τὸ πάλαι τε καὶ νῦν καὶ ἀεὶ ζητούμενον καὶ ἀεὶ ἀπορούμενον» , Ἀριστοτέλης, Μετὰ τὰ φυσικά, Ζ’,Α’,1028,b Οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες προσέγγισαν τὸ θεῖον διὰ τῆς ἐρεύνης τῆς Δημιουργίας, τῆς κριτικῆς σκέψεως, τῆς παρατηρήσεως τῆς φύσεως, τῶν ἀστρονομικῶν φαινομένων καὶ τῆς κωδικοποιήσεως τῆς γνώσεως αὐτῶν σὲ μύθους, τῆς φιλοσοφίας, τοῦ ἐναρέτου βίου, τῆς πνευματικῆς ἀνυψώσεως καὶ ὄχι διὰ τῆς φενάκης, τοῦ φόβου, τῶν ὑλικῶν ἀπολαύσεων, τῆς δεισιδαιμονίας καὶ τῶν ὅποιων ἥλων ( =καρφιῶν, βλ. προσ-ηλυτισμός) κάθε θρησκεία θέτει ὡς προϋπόθεσιν τοῦ εὐλαβοῦς, εὐσεβοῦς πιστοῦ- ἰδανικοῦ παραδείγματος. Βεβαίως οἱ γνώσεις τῆς κοσμογονίας, τὰ περὶ τοῦ θείου, οἱ μῦθοι τῶν Ἑλλήνων καὶ ὅποια ἄλλη χρήσιμος γνῶσις ἔγιναν πάρα πολὺ ἀργότερα ἀντικείμενον πα