Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

Αναρτήσεις

Εμφάνιση αναρτήσεων με την ετικέτα ΜΑΘΑΙΝΩ ΕΛΛΗΝΙΚΑ

ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΟΝΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΗΣ

«Καὶ γὰρ ἐν ταύτῃ καὶ μέλος ἔχουσιν αἱ λέξεις καὶ ῥυθμὸν καὶ μεταβολὴν καὶ πρέπον, ὥστε ἐπὶ ταύτης ἡ ἀκοὴ τέρπεται μὲν τοῖς μέλεσιν, ἄγεται δὲ τοῖς ῥυθμοῖς, ἀσπάζεται δὲ τὰς μεταβολάς» , Περὶ συνθέσεως ὀνομάτων, ΙΑ', Διον. Ἁλικαρνασσεύς.  Ἡ κατάργησις τοῦ πολυτονικοῦ ἐν μία νυκτί τοῦ 1982 ἐπέφερε ὁλοκληρωτικὴ καταστροφὴ σὲ μία γλῶσσα ποὺ πολεμᾶται μὲ μεγάλη λύσσα ἀπὸ τοὺς ἀνθέλληνας, πολλοὶ ἐκ τῶν ὁποίων θεωροῦνται καὶ «φιλόλογοι»- «γλωσσολόγοι»!  Ἡ ἔλλειψις δὲ τῆς γνώσεως τῶν ὀλίγων αὐτῶν κανόνων προσῳδίας ἔχει καταστήσει ἐμφανῆ τὰ ἀποτελέσματά της, καθῶς οἱ Ἕλληνες πλέον σήμερα στὴν πλειονότητά τους δὲν ἐννοοῦν τὴν ἁρμονία ποὺ διδάσκει ἡ γλῶσσα μας, καταντώντας πολλάκις ἀνάρμοστοι, μιμούμενοι τὴν φθογγὴ καὶ πλέον καὶ τὶς συνήθειες ὀθνείων τῆς ἑλληνικῆς κοσμοαντιλήψεως στοιχείων (βλ. π.χ. τὸν νεγρικὸν «πολιτισμὸν» τῶν γκέτο, μὲ τὶς βαρειὲς ἁλυσίδες καὶ τὴν ἄνευ συμφωνίας περιβολὴ καὶ τρόπους, ποὺ ἀποτελεῖ ἐνδυματολογικὴ ἄποψιν πλέον καὶ στὰ σχολεῖα!)· δυσαρμονία τὴν  ὁποία χαμένοι

ΛΥΣΙΣΤΡΑΤΗ (ΜΕΡΟΣ 10ον, στ. 1245-1320)

ΣΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΣΚΗΝΗ ΕΙΣΕΡΧΟΝΤΑΙ ΟΙ ΧΟΡΟΙ ΤΩΝ ΛΑΚΕΔΑΙΜΟΝΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΘΗΝΑΙΩΝ ΚΑΙ ΧΟΡΕΥΟΥΝ ΚΑΙ ΑΔΟΥΝ ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ ΓΙΑ ΝΑ ΕΟΡΤΑΣΟΥΝ ΤΗΝ ΣΥΜΦΙΛΙΩΣΙΝ.  Τὸ ἀπόσπασμα ἐδῶ :  ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΟΥΣ ΛΥΣΙΣΤΡΑΤΗ (ΜΕΡΟΣ 10ον, στ. 1245-1320)   ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΝ  (Λάκων ὦ Πολυχαρείδα λαβὲ τὰ φυσατήρια/ φυἁτήρια, ἵν᾽ ἐγὼ διποδιάξω τε κἀείσω/ κἀείὡ καλὸν ἐς τὼς Ἀσαναίως τε καὶ ἐς ἡμᾶς ἅμα)  Ἀθηναῖος λαβὲ δῆτα τὰς φυσαλλίδας πρὸς τῶν θεῶν,    1245 ὡς ἥδομαί γ᾽ ὑμᾶς ὁρῶν ὀρχουμένους. Χορὸς Λακεδαιμονίων ὅρμαον τὼς κυρσανίως ὦ Μναμόνα τάν τ᾽ ἐμὰν Μῶαν*, ἅτις οἶδεν ἁμὲ τώς τ᾽ Ἀσαναίως*,    1250 ὅκα τοὶ μὲν ἐπ᾽ Ἀρταμιτίῳ* πρὤκροον σιοείκελοι/ συείκελοι* ποττὰ κᾶλα τὼς Μήδως* τ᾽ ἐνίκων, ἁμὲ δ᾽ αὖ Λεωνίδας ἆγεν ᾇπερ τὼς κάπρως*    1255 θάγοντας οἰῶ τὸν ὀδόντα· πολὺς δ᾽ ἀμφὶ τὰς γένυας ἀφρὸς* ἤνσει/ ἤνσεεν*, πολὺς δ᾽ ἁμᾷ καττῶν* σκελῶν ἀφρὸς ἵετο. ἦν γὰρ τὤνδρες οὐκ ἐλάσσως    1260 τᾶς ψάμμας τοὶ Πέρσαι. ἀγροτέρα σηροκτόνε* μόλε δεῦρο παρσένε σιὰ* ποττὰς σπονδάς, ὡς συνέχῃς πολὺν ἁμὲ χρόνον.    1265 νῦν δ᾽ αὖ φιλία τ᾽ αἰὲς εὔπο

ΛΥΣΙΣΤΡΑΤΗ (ΜΕΡΟΣ 9ον, στ. 1111-1244)

ΟΙ ΑΝΔΡΕΣ ΓΕΝΙΚΩΣ ΚΑΙ ΙΔΙΑΙΤΕΡΩΣ ΤΩΝ ΔΥΟ ΜΕΓΑΛΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ ΤΟΥ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ, ΟΙ ΛΑΚΩΝΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΘΗΝΑΙΟΙ, ΑΓΑΝΑΚΤΙΣΜΕΝΟΙ ΠΛΕΟΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΟΧΗ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΤΟΥΣ ΚΑΙ ΜΕ ...ΕΜΦΑΝΗ ΤΑ ΣΗΜΑΔΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟΧΗΣ ΑΥΤΗΣ, ΣΥΝΕΡΧΟΝΤΑΙ ΩΣΤΕ ΝΑ ΣΥΜΦΙΛΙΩΘΟΥΝ ΚΑΙ ΝΑ ΛΗΞΕΙ ΕΤΣΙ Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΔΕΙΝΑ ΤΟΥΣ. Η ΛΥΣΙΣΤΡΑΤΗ ΒΓΑΙΝΕΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΚΡΟΠΟΛΙΝ (ΕΙΣΕΡΧΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΣΚΗΝΗ) ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΑΛΛΑΓΗΝ.  Τὸ ἀρχεῖον ἐδῶ :  ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΟΥΣ ΛΥΣΙΣΤΡΑΤΗ (ΜΕΡΟΣ 9ον, στ. 1111-1244) ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΝ  (Χορός χαῖρ᾽ ὦ πασῶν ἀνδρειοτάτη· δεῖ δὴ νυνί σε γενέσθαι δεινὴν <μαλακήν/ δειλὴν> ἀγαθὴν φαύλην σεμνὴν ἀγανὴν πολύπειρον· ὡς οἱ πρῶτοι τῶν Ἑλλήνων τῇ σῇ ληφθέντες ἴυγγι    1110 συνεχώρησάν σοι καὶ κοινῇ τἀγκλήματα πάντ᾽ ἐπέτρεψαν)  Λυσιστράτη ἀλλ᾽ οὐχὶ χαλεπὸν τοὔργον, εἰ λάβοι γέ τις ὀργῶντας ἀλλήλων τε μὴ ᾽κπειρωμένους. τάχα δ᾽ εἴσομαι ᾽γώ. ποῦ ᾽στιν ἡ Διαλλαγή; πρόσαγε λαβοῦσα πρῶτα τοὺς Λακωνικούς,    1115 καὶ μὴ χαλεπῇ τῇ χειρὶ μηδ᾽ αὐθαδικῇ, μηδ᾽ ὥσπερ ἡμῶν ἅνδρες ἀμαθῶς τοῦτ᾽ ἔδρων, ἀλλ᾽ ὡς γυναῖκας εἰκός, οἰκείως πάνυ, ἢν

ΠΙΤΤΑ, ΠΙΤΑ Η' ΠΗΤΤΑ;

  Ἀκόμη μία λέξις μὲ ἀμφιλεγόμενη ὀρθογραφία εἶναι καὶ ἡ «πίττα». Καὶ ἐνῶ στὰ διάφορα λεξικὰ συναντᾶ κανεὶς διαφορετικὲς ἐκδοχὲς γιὰ τὴν ἐτυμολογία της, δὲν ἀναφέρεται πουθενὰ πὼς οἱ προτεινόμενες ἐτυμολογίες της συνδέονται ὅλες μεταξύ τους καὶ ἀνάγονται στὴν ἴδια ἑλληνικὴ ῥίζα, ὅπως καὶ τὸ ὅτι σὲ καμμία περίπτωσιν δὲν δικαιολογεῖται ἡ σημερινὴ γραφή της μὲ ἕνα τ, ὡς πίτα!  Ἡ ἑλληνικοτάτη «πίττα» ἀνάγεται ἐτυμολογικῶς στὸ ῥῆμα «πέσσω» ( =μαλακώνω), διότι αὐτὸ εἶναι ἡ πίττα στὴν κυριολεξία της, κάτι μαλακόν, μὴ περιέχον σκληρὲς ὕλες (ἀκόμα καὶ οἱ κρεατόπιττες δὲν περιέχουν τὰ κόκκαλα, οὔτε κὰν σκληρὰ μέρη κρέατος).  Τὸ ἐκπληκτικὸν εἶναι πὼς ἡ ἑλληνικὴ ντοπιολαλιὰ παρὰ τὶς προσπάθειες τῶν ὅποιων συγχρόνων λεξικῶν, ἔχει διατηρήσει τὴν ὀρθὴ γραφή τῆς πίττας...καὶ ὄχι μόνον. Ἔτσι στὴν διάλεκτον τῶν Δωδεκανήσων (Ῥόδος, Σύμη, Κῶς, Κάρπαθος κοκ), ὅπου διατηρεῖται ἡ προφορὰ τῶν διπλῶν γραμμάτων (σύν-νεφο, λάκ-χος/λάκ-κος, πάπ-φος/πάππος) ἡ «πίττα» φθέγγεται ἀκόμη ἔτσι ὅπως θὰ ἔπρεπε νὰ γράφεται

ΛΥΣΙΣΤΡΑΤΗ (ΜΕΡΟΣ 6ον, στ. 705-828)

Τὸ ἀρχεῖον ἐδῶ :  ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΟΥΣ ΛΥΣΙΣΤΡΑΤΗ (ΜΕΡΟΣ 6ον, στ. 705-828) ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΔΙΑΠΛΗΚΤΙΣΜΟΝ ΧΟΡΟΥ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΚΑΙ ΓΕΡΟΝΤΩΝ, ΕΙΣΕΡΧΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΣΚΗΝΗ Η ΛΥΣΙΣΤΡΑΤΗ ΣΤΕΝΑΧΩΡΗΜΕΝΗ, ΔΙΟΤΙ ΒΛΕΠΕΙ ΟΤΙ ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΔΕΝ ΚΡΑΤΗΣΑΝ ΤΟΝ ΟΡΚΟΝ ΤΟΥΣ ΝΑ ΑΠΕΧΟΥΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΥΝΟΥΣΙΑ ΚΑΙ ΤΡΕΧΕΙ ΝΑ ΤΙΣ ΣΥΜΜΑΖΕΥΣΕΙ. ΑΦΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ ΔΙΑΦΟΡΑ ΕΥΤΡΑΠΕΛΑ, ΚΑΤΑΦΕΡΝΕΙ ΝΑ ΤΙΣ ΣΥΓΚΡΑΤΗΣΕΙ ΛΕΓΟΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΤΟΥΣ ΠΩΣ ΕΝΑΣ ΧΡΗΣΜΟΣ ΛΕΕΙ ΠΩΣ ΘΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΙ Ο ΠΟΛΕΜΟΣ, ΑΝ ΠΑΡΑΜΕΝΟΥΝ ΕΝΩΜΕΝΕΣ ΣΤΟ ΣΧΕΔΙΟΝ ΝΑ ΑΠΕΧΟΥΝ ΑΠΟ ΤΑ ΣΥΖΥΓΙΚΑ ΤΟΥΣ ΚΑΘΗΚΟΝΤΑ.  ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΝ Χορὸς Γυναικῶν ἄνασσα πράγους* τοῦδε καὶ βουλεύματος, τί μοι σκυθρωπὸς ἐξελήλυθας δόμων; Λυσιστράτη κακῶν γυναικῶν ἔργα καὶ θήλεια φρὴν ποιεῖ μ᾽ ἄθυμον περιπατεῖν τ᾽ ἄνω κάτω. Χορὸς Γυναικῶν τί φῄς; τί φῄς;    710 Λυσιστράτη ἀληθῆ, ἀληθῆ. Χορὸς Γυναικῶν τί δ᾽ ἐστὶ δεινόν; φράζε ταῖς σαυτῆς φίλαις. Λυσιστράτη ἀλλ᾽ αἰσχρὸν εἰπεῖν καὶ σιωπῆσαι βαρύ. Χορὸς Γυναικῶν μή νύν με κρύψῃς ὅ τι πεπόνθαμεν κακόν. Λυσιστράτη βινητιῶμεν, ᾗ βράχιστον τοῦ λόγου.    715 Χορὸς Γυναικῶν ἰὼ Ζεῦ. Λυσιστράτη

ΛΥΣΙΣΤΡΑΤΗ (ΜΕΡΟΣ 4ον, στ. 386-613)

Τὸ ἀρχεῖον ἐδῶ :  ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΟΥΣ ΛΥΣΙΣΤΡΑΤΗ (ΜΕΡΟΣ 4ον, στ. 386-613) ΣΤΗΝ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΣΚΗΝΗ ΟΙ ΓΕΡΟΝΤΕΣ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ ΠΟΥ ΠΗΓΑΝ ΣΤΗΝ ΑΚΡΟΠΟΛΙΝ ΜΕ ΤΗΝ ΦΩΤΙΑ ΓΙΑ ΝΑ ΑΝΑΓΚΑΣΟΥΝ ΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΕΚΕΙ ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΟΥΝ ΤΗΝ ΚΑΤΑΛΗΨΙΝ, ΔΕΝ ΤΑ ΚΑΤΑΦΕΡΝΟΥΝ, ΠΑΡΑ ΤΡΩΝΕ ΜΠΟΥΓΕΛΩΜΑ. ΣΤΗΝ ΣΚΗΝΗ ΕΙΣΕΡΧΕΤΑΙ Ο ΠΡΟΒΟΥΛΟΣ, Ο ΑΠΕΣΤΑΛΜΕΝΟΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΔΗΜΟΝ ΧΩΡΟΦΥΛΑΞ, ΜΑΖΙ ΜΕ ΣΚΥΘΕΣ ΤΟΞΟΤΕΣ ΠΟΥ ΑΝΑΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΝΑ ΔΙΕΥΘΕΤΗΣΟΥΝ ΤΟ ΘΕΜΑ. ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ ΕΚ ΝΕΟΥ ΣΚΗΝΕΣ ΑΠΕΙΡΟΥ ΓΕΛΙΟΥ...  ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΝ  (Χορὸς Γερόντων ἔμπρησον αὐτῆς τὰς κόμας. Χορὸς Γυναικῶν σὸν ἔργον ὦχελῷε. Χορὸς Γερόντων οἴμοι τάλας. Χορὸς Γυναικῶν μῶν θερμὸν ἦν; Χορὸς Γερόντων ποῖ θερμόν; οὐ παύσει; τί δρᾷς; Χορὸς Γυναικῶν ἄρδω σ᾽ ὅπως ἂν βλαστάνῃς. Χορὸς Γερόντων ἀλλ᾽ αὖός εἰμ᾽ ἤδη τρέμων.    385 Χορὸς Γυναικῶν οὐκοῦν ἐπειδὴ πῦρ ἔχεις, σὺ χλιανεῖς σεαυτόν).  Πρόβουλος ἆρ᾽ ἐξέλαμψε τῶν γυναικῶν ἡ τρυφὴ χὠ τυμπανισμὸς χοἰ πυκνοὶ Σαβάζιοι*, ὅ τ᾽ Ἀδωνιασμὸς οὗτος οὑπὶ τῶν τεγῶν, οὗ ᾽γώ ποτ᾽ ὢν ἤκουον ἐν τἠκκλησίᾳ;    390 ἔλεγε δ᾽ ὁ μὴ ὥρασι μὲν Δημόστρα