Σήμερα σχεδὸν κανεὶς δὲν
χρησιμοποιεῖ τὶς λέξεις «μαγνητοσκόπησις, ταινία, ὀπτικογράφημα» ἤ «μαγνητοσκόπιο, ὀπτικογράφος» ( ἄν ἀναφερόμαστε στὴν συσκευή) καί «ἦχος», «αὐδή» ὅταν θέλει νὰ περιγράψει τὶς ἔννοιες video καὶ audio. Καὶ λέω σχεδὸν κανεὶς γιατὶ ἡ λέξις «ήχος» ἴσως καὶ νὰ ἔχει χρησιμοποιηθεῖ ἐλάχιστες φορὲς ἀπὸ κάποιους. Καὶ καμμιὰ φορὰ ἀναρωτιέμαι τί εἶναι καταστροφικότερον γιὰ τὴν γλῶσσα μας; Τὸ νὰ χρησιμοποιοῦμε στὸν
λόγον μας λέξεις ποὺ νομίζουμε γιὰ ἀλλοδαπὲς ἤ τὸ νὰ μὴ ξέρουμε πὼς δὲν εἶναι ἀλλοδαπές;
Οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες τό «διακρίνω,
βλέπω» τὸ ἔλεγον καὶ Fείδω. Τὸ δίγαμμα τὸ ὁποῖον προεφέρετο σὰν ἕνα πολὺ ἐλαφρύ, ἀνεπαίσθητον -φ/-β (συνήθως) ἦταν ἕνας τόσο
λεπτὸς φθόγγος ποὺ οἱ Λατῖνοι δὲν μποροῦσαν νὰ τὸν προσαρμόσουν στὴν λαλιά τους
καὶ τὸ προέφεραν βαρύγδουπα [v]. Δὲν εἶναι καὶ πολὺ δύσκολον νὰ τὸ διανοηθοῦμε αὐτό, ἄν ἔχουμε ἀκούσει ἔστω καὶ μία φορά στὴν ζωή μας ἀλλοδαπὸν νὰ προφέρει τοὺς φθόγγους -γ, -δ, -χ, -θ κλπ.
Ἔτσι λοιπὸν τό «Ἐγώ
Fείδω» τὸ προέφεραν «Ego vido» ὅταν ἐμιμοῦντο τοὺς Ἕλληνας. Αὐτὸ τοὺς ἔδωσε τὴν
δύναμιν νὰ ἐκφράζουν τὸ ὁρᾶν καὶ δημιούργησαν ἕνα ἀπαρέμφατο, τὸ videre. Ἔτσι τῶ πρώτο ἑνικὸ πρόσωπο κατέληξε νὰ γίνει ego video. Ἀπ’αὐτὸ τὸ ῥῆμα δημιουργήθηκε τὸ ῥῆμα «βλέπω» σὲ πάμπολλες
γλῶσσες τοῦ κόσμου (voir,
vedere, ver κλπ).
Ἐπειδὴ τὸ Fείδω σήμαινε ἀκριβῶς βλέπω καὶ μαθαίνω, ὅταν ἦρθε ἡ ὥρα νὰ ὀνομάσουν τὴν
συσκευὴ ποὺ ἔπαιζε ταινίες τὶς ὁποῖες βλέπαμε καὶ πληροφορούμασταν, δανείστηκαν
τὸ λατινοφανὲς αὐτὸ ῥῆμα.
Κατὰ τὸν ἴδιον τρόπον πῆρε τὸ ὄνομά του καὶ τὸ audio. Αὐτὸ τὸ ῥῆμα ὀφείλει τὴν ὕπαρξίν του στὸ ῥῆμα αΐω [> ἀFίω = ἀκούω, ἀντιλαμβάνομαι, κατανοῶ, συγγενὲς τοῦ ἄFημι
= πνέω (βλ. ἄρθρον «ἀφτί ἤ αὐτί;» )] . Ἐδῶ ἐπειδὴ τὸ δίγαμμα ηὑρίσκετο μετὰ ἀπὸ φωνῆεν κατάφεραν νὰ τὸ προφέρουν λίγο ἐλαφρύτερα καὶ τὸ μετέτρεψαν στὸ γνωστὸν σὲ ὅλους μας σήμερα audio. Ἄλλη (πιὸ πειστική) ἐκδοχὴ εἶναι πὼς προῆλθε ἀπὸ τὴν λέξιν αὐδή (=ἡ φωνή, ἐκ τοῦ ἄδω / ἀείδω = τραγουδῶ > ἀFείδω ποὺ κι αὐτὸ μὲ τὴν σειρά
του συνδέεται ἐτυμολογικῶς μὲ τὸ ἄημι/ ἀΐω).
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου