Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

ΤΑ ΠΡΟΣΩΝΥΜΙΑ ΤΩΝ ΘΕΩΝ, ΑΠΟΛΛΩΝ (ΜΕΡΟΣ 6ον, Φ-Ω)

 


Γράφει ὁ Ἀθανάσιος Σταγειρίτης (Ὠγυγία ἤ Ἀρχαιολογία, Β', 10) περὶ τοῦ Ἀπόλλωνος : 

«-ὁ Ἀπόλλων- ἐνομίζετο δὲ εὑρετὴς τῆς ἰατρικῆς*1, μουσικῆς, ποιητικῆς, μαντικῆς, τοῦ τόξου καὶ τῶν βελῶν· ὅθεν ἦτον καὶ προστάτης τούτων τῶν τεχνῶν· ἀλληγορικῶς δὲ λαμβάνεται καὶ ἀντὶ τοῦ Ἡλίου. Ὅθεν ἐζωγράφιζον αὐτὸν νέον, ἀγένειον, κομήτην καὶ ἐφ' ἅρματος καθἠμενον, ὡς εἴρηται περὶ τοῦ Ἡλίου. 

Ἦτον δὲ καὶ μὲ δάφνην ἐστεμμένος, ἐκράτει καὶ τὴν λύραν εἰς τὴν χεῖρα, εἶχε καὶ τὸν ζωδιακὸν διὰ τῶν ὤμων αὐτοῦ διερχόμενον*2. 

Ἐζωγράφιζον δὲ αὐτὸν καὶ ὡς μουσικόν, καθήμενον εἰς τὸν Ἐλικῶνα ὑπὸ τὰς δάφνας καὶ τὰς Μούσας περὶ αὐτὸν ἔχοντα, ἐπειδὴ ἐκεῖ ἐδίδασκεν αὐτὰς τὴν μουσικήν· ἐνίοτε δὲ καὶ μὲ γένεια καὶ τρίποδα χρυσοῦν εἰς τὴν κεφαλὴν ἔχοντα καὶ ἄλλως διαφόρως». 


*1 Τὸ ἰάομαι ( =θεραπεύω) καὶ τὸ ἰαίνω ( =θερμαίνω) δὲν εἶναι τυχαίως τῆς ἴδιας ῥίζης. «Ἀπὸ τῆς ἰήσεως ( =ῥίψεως) τῶν βελῶν τοῦ Ἀπόλλωνος Ἡλίου», ὁ ὁποῖος ὀνομάζεται «Ἰήιος, ὡς ἐκ τῆς ἀφέσεως τῶν βελῶν, ἐκ τοῦ ἵημι», Ὁ ἐν τῇ λέξει λόγος, Ἄννα Τζιροπούλου. 

Ὁμοίως καὶ ὡς πρὸς τὴν μαντική, ὁ Ἥλιος μὲ τὸ φῶς του τὰ φανερώνει ὅλα· «Οὐδὲν κρυπτὸν ὑπὸ τὸν ἥλιον». 

Ἔπειτα ὠς πρὸς τὴν μουσικὴ εἶναι γνωστὸν πλέον πὼς αὐτὸ ποὺ ἔλεγαν οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες φιλόσοφοι, πὼς τὸ σύμπαν, τὰ σώματα ποὺ γυρνοῦν γύρω ἀπὸ τὸν ἥλιον παράγουν μουσικὴ εἶναι ἀλήθεια. 

*2 Προφανῶς ἀναφέρεται στὴν διαδρομὴ ποὺ φαίνεται νὰ κάνει ὁ ἥλιος στὸν λεγόμενον «ζωδιακὸν κύκλον». 

(Ὁ Ἀπόλλων μαζὶ μὲ πέντε Νύμφες, Βερσαλλίες) 

Ἄλλα προσωνύμια τοῦ Ἀπόλλωνος εἶναι καὶ τὰ ἑξῆς : 

351. Φαέθων: < φάος + θέω, ὁ τρέχων διὰ τοῦ φωτός.

352. Φαναῖος: ὁ διὰ τοῦ φωτὸς φανερώνων, φαίνων. 

«Δήλιος δὲ καὶ Φαναῖος οἷς ἤδη τι δηλοῦται καὶ ὑποφαίνεται τῆς ἀληθείας», Περὶ τοῦ Εἶ ἐν Δελφοῖς, Πλούταρχος. 

«Φαναῖος, Ἀπόλλων. Ἀχαιὸς Ὀμφάλῃ. παρὰ Χίοις οὕτω λέγεται», Ἡσύχιος. 

353. Φαόβιος: ὁ ῥίπτων φάος εἰς τὸν βίον.

354. Φερέσβιος: ὁ φέρων βίον καὶ βιὸν ( =βέλος). 

355. Φιλαλέξανδρος: < φίλος + ἀλέξω ( =ἀποκρούω) + ἀνήρ. 

356. Φίλιος: ὁ ἀγαπητός.

357. Φιλήσιος: ὡς ἄνω.

358. Φιλοστέφανος: ὁ φιλῶν, ὁ ἀγαπῶν τοὺς στεφάνους.

359. Φοιβάζων: ὁ φέρων εἰς φῶς, ὁ προφέρων λόγους προφητικούς.

360. Φοῖβος: < φῶς + βαίνω, ὁ φωτεινός, ὁ ἁγνός. 

«Φοῖβος Ἀπόλλων», Ἰλιάς, Α', 43/ 64/ 72/ 182/ 457/ Ε', 344/ 454/ Η', 452/ Ι', 564/ Λ', 353/ Μ', 24/ Ὀ, 59/ 307/ 318/ 355/ 441/ Π', 527/ 700/ 715/ 793/ Ρ', 71/ 118/ Υ', 68/ 118/ 138/ 375/ 450/ Φ', 515/ 545/ Χ', 7/ 213/ 359/ Ψ', 188/ 383/ Ω', 32/ Ὀδύσσεια, γ', 279/ θ', 79/ Ἐθν., 411, Στ. Βυζάντιος/ Γεωγρ., Θ', 3,2/ 3,8, Στράβων. 

«Φοίβου Ἀπόλλωνος», Ἰλιάς, Α', 509/ Ι', 405/ 560/ Λ', 363/ Ὀδύσσεια, ι', 201.  

«Φοῖβον Ἀπόλλωνα χρυσάορον», Ἰλιάς, Ο', 256. 

«πάντη γάρ τοι, Φοῖβε...Φοῖβον δέξασθαι...Φοίβου Ἀπόλλωνος», Ὁμηρ. ὕμν., Εἰς Ἀπόλλωνα, 20/ 48/ 52. 

«Παιάν, Τιτυοκτόνε, Φοῖβε Λυκωρεῦ», Ὀρφ. ὕμν., Εἰς Ἀπόλλωνα, 1. 

361. Φρενογηθής: ὁ ἐμβάλλων εἰς φρένας γηθοσύνην ( =χαράν).

362. Φυλλαῖος: ὁ αὐξάνων τὰ φύλλα διὰ τοῦ φωτός ἤ λατρευόμενος ἐν Φύλλῳ.

363. Φύλλιος: ὡς ἄνω. 

«Ἀπόλλωνος τοῦ Φυλλίου ἱερόν», Γεωγρ., Θ', 5,14, Στράβων. 

364. Φύξιος: ὁ προστάτης τῶν προσφύγων. 

«Ἀπόλλωνι Λυκίῳ τε καὶ Φυξίῳ», Ἡρωικός, Φιλόστρατος. 

365. Φυτάλμιος: ὁ τῶν φυτῶν αὐξητής.

366. Φωσφόρος: ὁ φῶς φέρων. 

«Δελφικέ, μάντι, ἄγριε, φωσφόρε δαῖμον», Ὀρφ. ὕμν., Εἰς Ἀπόλλωνα, 5. 

(Ἀπόλλων Κιθαρωδός, Ὄπερα Γκαρνιέ, Παρίσι. 
Δεξιά του κάθεται ἡ Ποίησις, προσωποποιημένη, ἕτοιμη νὰ γράψει σὲ ἕναν πίνακα μὲ τὴν γραφίδα της. Ἀριστερά του κάθεται ἡ Μουσική, προσωποποιημένη, ἡ ὁποία παίζει μὲ τὸ μουσικὸ ὄργανον ποὺ κρατᾶ στὰ χέρια της). 

367. Χαιτήεις: ὁ τρέφων χαίτην, κόμην.

368. Χαροποιός: ὁ χαρὰν ποιῶν. 

«κύδιμε κοῦρε, κρουσιλύρη, χαροποιός, ἑκηβόλε, τοξοβέλεμνε», Ὀρφ. ὕμν., Εἰς Ἀπόλλωνα, 6. 

369. Χρησμαγόρης: ὁ χρησμοὺς ἀγορεύων. 

370. Χρησμῳδός: ὁ προφητικός. 

371. Χρυσαορεύς/ Χρυσάωρ: ὁ φέρων χρυσοῦν ἄορ ( =ξίφος). 

«Φοίβου Ἀπόλλωνος χρυσαόρου», Ἰλιάς, Α', 509. 

«Φοῖβον Ἀπόλλωνα χρυσάορον», Ἰλιάς, Ο', 256. 

372. Χρύσεος: ὁ χρυσοῦς.

373. Χρυσεότοξος: ὁ φέρων χρυσοῦν τόξον.

374. Χρυσοβέλεμνος: ὁ κατέχων χρυσοῦν βέλεμνον ( =βέλος).

375. Χρυσοκόμης: ὁ ἔχων χρυσῆν κόμη, ὁ ξανθός. 

«ἀργυρότοξος ἄναξ ἑκάεργος Ἀπόλλων χρυσοκόμης», Ἀποσπάσμ, 14, Τυρταῖος. 

376. Χρυσολύρης: ὁ κατέχων χρυσῆν λύραν. 

«Παιάν, Τιτυοκτόνε, Φοῖβε Λυκωρεῦ, Μεμφῖτ’, ἀγλαότιμος, ἰήιος, ὀλβιοδῶτα, χρυσολύρη», Ὀρφ. ὕμν., Εἰς Ἀπόλλωνα, 3. 

377. Χρυσόχρους: ὁ χρυσοχρώματος.

378. Χρησμαγόρης: ὁ χρησμοὺς ἀγορεύων.

379. Ψαλμοχαρής: ὁ χαίρων μὲ τοὺς ψαλμούς.

380. Ψάλτης: ὁ ψάλλων.

381. Ψευσίστυξ: ὁ τὸ ψεῦδος στυγῶν ( =μισῶν).

382. Ψυχοδοτήρ: δοτὴρ ψυχῆς, ζωῆς.

383. Ὠκυεπής: ὁ ταχὺς εἰς τὰ ἔπη, εἰς τοὺς λόγους.

384. Ὠκύπους: ὁ ταχὺς εἰς τοὺς πόδας.

385. Ὠκύσκοπος: ὁ ταχέως ἐπιβλέπων.

386. Ὡρεσιδώτης: ὁ δίδων τὰς ὥρας, τὰς ἐποχάς.

387. Ὡρίτης: ὡς ἄνω.

388. Ὠτακός: ἐν Κύπρῳ, < ὠτακὶς ( =θαλάσσιον φυτόν). 


Γράφει δὲ ὁ Πλούταρχος στὸ «Περὶ τοῦ ΕΙ τοῦ ἐν Δελφοῖς», (2) : 

«Τὸ γεγονὸς ὅτι ὁ θεὸς Ἀπόλλων- εἶναι φιλόσοφος ὄχι λιγότερον ἀφ' ὅσον μάντης φάνηκε σὲ ὅλους νὰ τὸ σημειώνει καὶ νὰ τὸ ἀποδεικνύει ὀρθῶς σὲ σχέσιν μὲ κάθε ἕνα ἀπὸ τὰ ὀνόματα τοῦ θεοῦ ὁ Ἀμμώνιος. Εἶπε δηλαδὴ ὅτι ὁ θεὸς εἶναι Πύθιος ( < πυνθάνομαι = ζητῶ νὰ μάθω, πληροφοροῦμαι) γιὰ ἐκείνους ποὺ ἀρχίζουν νὰ μαθαίνουν καὶ νὰ ἀναρωτιοῦνται· Δήλιος καὶ Φαναῖος ( < δηλῶ καὶ φανερώνω ἀντιστοίχως) γιὰ ἐκείνους ποὺ ἕνα μέρος τῆς ἀληθείας τοὺς ἔχει ἤδη φανερωθεῖ καὶ ἀρχίζει νὰ διαφαίνεται· Ἰσμήνιος ( < ἰς + μένος = ἀμφότερα σημαίνουν δύναμιν, διότι ἡ γνῶσις εἶναι δύναμις) γιὰ ἐκείνους ποὺ κατέχουν τὴν γνῶσιν καὶ Λεσχηνόρος ( =προστάτης τῆς Λέσχης τῶν Δελφῶν καὶ γενικῶς κάθε λέσχης =συζήτησις καὶ συνέλευσις) γιὰ ἐκείνους ποὺ θέτουν σὲ ἐνέργεια καὶ ἐπωφελοῦνται ἀπὸ τὴν μεταξύ τους χρῆσιν τῆς διαλεκτικῆς καὶ τῆς φιλοσοφίας». 


Πληροφορίες ἠντλήθησαν ἀπὸ τὰ βιβλία : «Ο ΕΝ ΤΗι ΛΕΞΕΙ ΛΟΓΟΣ», ΑΝΝΑ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ-ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ, «ΕΛΛΗΝ ΛΟΓΟΣ», ΑΝΝΑ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ-ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ, «Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΩΝ», ΑΝΝΑ ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ-ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ, «ΙΛΙΑΣ», ΟΜΗΡΟΣ, «ΟΔΥΣΣΕΙΑ», ΟΜΗΡΟΣ, «ΠΕΡΙ ΚΟΣΜΟΥ», ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ, «ΤΙΜΑΙΟΣ», ΠΛΑΤΩΝ, «ΦΑΙΔΡΟΣ», ΠΛΑΤΩΝ, «ΟΡΦΙΚΟΙ ΥΜΝΟΙ», «ΑΠΟΛΟΓΙΑ ΣΩΚΡΑΤΟΥΣ», ΠΛΑΤΩΝ, «ΕΛΛΑΔΟΣ ΠΕΡΙΗΓΗΣΙΣ», ΠΑΥΣΑΝΙΑΣ, «ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ», ΛΥΚΟΦΡΩΝ, «ΠΥΘΙΟΝΙΚΟΙ», ΠΙΝΔΑΡΟΣ, «ΟΛΥΜΠΙΟΝΙΚΟΙ», ΠΙΝΔΑΡΟΣ, «ΚΡΑΤΥΛΟΣ», ΠΛΑΤΩΝ, «ΠΕΡΙ ΙΣΙΔΟΣ ΚΑΙ ΟΣΙΡΙΔΟΣ», ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ, «ΠΕΡΙ ΠΟΤΑΜΩΝ», ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ, «ΜΕΓΑ ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΚΟΝ», Ζ. ΚΑΛΛΕΡΓΟΥ, «ΜΕΤΑ ΤΑ ΦΥΣΙΚΑ», ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ, «ΑΝΤΙΓΟΝΗ», ΣΟΦΟΚΛΗΣ, «ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ», ΣΟΦΟΚΛΗΣ, «ΕΘΝΙΚΑ», ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΒΥΖΑΝΤΙΟΣ, «ΡΩΜΑΪΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ», ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΑΛΙΚΑΡΝΑΣΣΕΥΣ, «ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ», ΑΠΟΛΛΟΔΩΡΟΣ, «ΔΙΟΝΥΣΙΑΚΑ», ΝΟΝΝΟΣ ΠΑΝΟΠΟΛΙΤΗΣ,  «ΤΙΜΩΝ», ΛΟΥΚΙΑΝΟΣ, «ΠΕΡΣΑΙ», ΑΙΣΧΥΛΟΣ, «ΕΠΤΑ ΕΠΙ ΘΗΒΑΣ», ΑΙΣΧΥΛΟΣ,  «ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ», ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ, «ΙΣΘΜΙΟΝΙΚΟΙ», ΠΙΝΔΑΡΟΣ, «ΕΡΓΑ ΚΑΙ ΗΜΕΡΑΙ», ΗΣΙΟΔΟΣ, «ΘΕΟΓΟΝΙΑ», ΗΣΙΟΔΟΣ, «ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ», ΣΤΡΑΒΩΝ, «ΙΣΤΟΡΙΑΙ», ΗΡΟΔΟΤΟΣ, «ΛΟΓΟΙ/ ΕΙΣ ΔΙΑ», ΑΙΛΙΟΣ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ, «ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΑΝΑΒΑΣΙΣ», ΑΡΡΙΑΝΟΣ, «ΥΜΝΟΙ ΚΑΙ ΕΠΙΘΑΛΑΜΙΑ», ΣΑΠΦΩ, «ΔΙΘΥΡΑΜΒΟΙ», ΒΑΚΧΥΛΙΔΗΣ, «ΠΕΛΑΣΓΙΚΑ», Ι. ΘΩΜΟΠΟΥΛΟΣ,  «ΒΙΟΙ ΦΙΛΟΣΟΦΩΝ», ΔΙΟΓΕΝΗΣ ΛΑΕΡΤΙΟΣ, «ΛΕΞΙΚΟΝ ΗΣΥΧΙΟΥ», «ΛΕΞΙΚΟΝ ΣΟΥΪΔΑ», «ΛΕΞΙΚΟΝ LIDDELL- SCOTT», «ANECDOTA GRAECA, I. BEKKER, «DICTIONNAIRE ÉTYMOLOGIQUE DE LA LANGUE LATINE», ERNOUT- MEILLET, «ΒΙΟΙ ΠΑΡΑΛΛΗΛΟΙ», ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ, «ΗΘΙΚΑ», ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ, «ΙΩΝ», ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ, «ΙΠΠΕΙΣ», ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗΣ, «ΔΙΑΤΡΙΒΑΙ», ΑΡΡΙΑΝΟΣ, «ΒΑΤΡΑΧΟΙ», ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗΣ, «ΕΥΘΥΔΗΜΟΣ», ΠΛΑΤΩΝ, «ΑΘΗΝΑΙΩΝ ΠΟΛΙΤΕΙΑ», ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ, «ΔΕΙΠΝΟΣΟΦΙΣΤΑΙ», ΑΘΗΝΑΙΟΣ ΝΑΥΚΡΑΤΙΤΗΣ, «ΛΕΞΙΚΟΝ ΤΩΝ ΔΕΚΑ ΡΗΤΟΡΩΝ», ΑΡΠΟΚΡΑΤΙΩΝ, «ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ», ΔΙΟΔΩΡΟΣ ΣΙΚΕΛΙΩΤΗΣ, «ΑΙΑΣ», ΣΟΦΟΚΛΗΣ, «ΑΡΓΟΝΑΥΤΙΚΑ», ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΣ Ο ΡΟΔΙΟΣ, «ΙΚΕΤΙΔΕΣ», ΑΙΣΧΥΛΟΣ, «ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΕΙ ΤΟΥ ΕΝ ΔΕΛΦΟΙΣ», ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ, «ΠΡΟΣ ΑΥΤΟΛΥΚΟΝ», ΘΕΟΦΙΛΟΣ Ο ΑΝΤΙΟΧΕΥΣ, ΟΜΗΡΙΚΟΙ ΥΜΝΟΙ, ΗΡΩΙΚΟΣ, ΦΙΛΟΣΤΡΑΤΟΣ, ΑΣΠΙΣ ΗΡΑΚΛΕΟΥΣ, ΗΣΙΟΔΟΣ, ΒΑΚΧΑΙ, ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ, «ΠΕΡΙΠΛΟΥΣ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΗΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΥΜΕΝΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ ΚΑΙ ΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΛΙΒΥΗΣ», ΣΚΥΛΑΞ Ο ΚΑΡΥΑΝΔΕΥΣ, «ΟΡΦΙΚΑ ΑΡΓΟΝΑΥΤΙΚΑ», «ΣΥΝΑΓΩΓΗ ΠΑΡΟΙΜΙΩΝ», ΜΙΧΑΗΛ ΑΠΟΣΤΟΛΙΟΣ, «ΕΛΕΝΗΣ ΕΠΙΘΑΛΑΜΙΟΣ», ΘΕΟΚΡΙΤΟΣ, «ΕΥΡΩΠΗ», ΜΟΣΧΟΣ Ο ΣΥΡΑΚΟΥΣΙΟΣ, «ΙΛΙΟΥ ΑΛΩΣΙΣ», ΤΡΥΦΙΟΔΩΡΟΣ, «ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ ΔΕΣΜΩΤΗΣ», ΑΙΣΧΥΛΟΣ, «ΡΗΤΟΡΙΚΟΙ ΛΟΓΟΙ», ΔΙΩΝ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ, «ΠΟΛΙΤΕΙΑ», ΠΛΑΤΩΝ, «ΙΣΤΟΡΙΑΙ», ΠΟΛΥΒΙΟΣ, «ΤΑ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΟΜΗΡΟΝ», ΚΟΪΝΤΟΣ ΣΜΥΡΝΑΙΟΣ, «ΙΣΤΟΡΙΑΙ», ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ, «ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ», ΑΙΣΧΥΛΟΣ, «ΠΕΡΙ ΘΑΥΜΑΣΙΩΝ ΑΚΟΥΣΜΑΤΩΝ», ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ, «ΕΥΜΕΝΙΔΕΣ», ΑΙΣΧΥΛΟΣ, «ΥΜΝΟΣ ΕΙΣ ΔΙΑ», ΚΛΕΑΝΘΗΣ, «ΟΙΔΙΠΟΥΣ ΕΠΙ ΚΟΛΩΝΩι», ΣΟΦΟΚΛΗΣ, «ΒΙΘΥΝΙΑΚΑ», ΑΡΡΙΑΝΟΣ, «ΕΠΙΓΡΑΜΜΑΤΑ», ΑΛΚΑΙΟΣ Ο ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ, «ΑΧΑΡΝΕΙΣ», ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗΣ, «ΟΡΝΙΘΕΣ», ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗΣ, »ΤΡΩΑΔΕΣ», ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ, «ΛΥΣΙΣΤΡΑΤΗ», ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗΣ, «ΡΗΣΟΣ», ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ, «ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΕΙ ΤΟΥ ΕΝ ΔΕΛΦΟΙΣ», ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ, «ΠΑΛΑΤΙΝΗ ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ», «ΗΡΑΚΛΙΣΚΟΣ», ΘΕΟΚΡΙΤΟΣ, «ΧΡΗΣΜΟΙ ΣΙΒΥΛΛΙΑΚΟΙ», «ΑΝΔΡΟΜΑΧΗ», ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ, «ΕΘΝΙΚΑ», ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΒΥΖΑΝΤΙΟΣ, «CONSTANTINOPLE ANCIENT AND MODERN WITH EXCURSIONS TO THE SHORES AND ISLANDS OF THE ARCHIPELAGO AND THE TROAD», JAMES DALLAWAY, «DE DEIS GENTIUM», G. GIRALDI, «ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ», ΤΥΡΤΑΙΟΣ, «ETYMOLOGICAL DICTIONNARY OF THE LATIN LANGUAGE», F. E. VALPY, «ΔΙΘΥΡΑΜΒΟΙ», ΒΑΚΧΥΛΙΔΗΣ, «ΕΠΙΓΡΑΜΜΑΤΑ», ΘΕΟΚΡΙΤΟΣ, « ΤΩΝ ΠΕΡΙ ΤΑ ΖΩΑ ΙΣΤΟΡΙΩΝ», ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ, «Η ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΝΑΩΝ ΚΑΙ ΙΕΡΩΝ ΣΕ ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΣΤΟΝ ΕΛΛΑΔΙΚΟ ΧΩΡΟ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΑΛΑΙΟΧΡΙΣΤΑΙΝΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ», ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Γ. ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΣ 
 

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΜΟΥΣΩΝ (ΜΕΡΟΣ 1ον)

Γράφει ὁ Ἀθανάσιος Σταγειρίτης (Ὠγυγία ἤ ἀρχαιολογία, βιβλ. Β', κεφ. Γ') περὶ τῶν Μουσῶν :  «Αἱ Μοῦσαι ἦσαν θυγατέρες, κατὰ μέν τινας, τοῦ δευτέρου, κατὰ δ' ἄλλους τοῦ τρίτου Διὸς καὶ τῆς Μνημοσύνης. Κατ' ἄλλους τοῦ Πιέρου*1 καὶ τῆς Πληΐδος ἤ τῆς Ἀντιόπης. Κατ' ἄλλους τοῦ Οὐρανοῦ καὶ τῆς Γῆς, ἤ τοῦ Αἰθέρος καὶ τῆς Πλουσίας ἤ τοῦ Ἀπόλλωνος ἤ τοῦ Μέμνονος καὶ τῆς Θεσπίας. Φαίνεται ὅμως ὅτι αἱ Μοῦσαι ἦσαν πολλαὶ καὶ διάφοροι, ὅθεν καὶ ἡ διαφορὰ τῶν γονέων, τοῦ ἀριθμοῦ καὶ τῶν ὀνομάτων αὐτῶν· κατ' ἄλλους δὲ, ἦσαν δύω γενέσεις τῶν Μουσῶν καὶ αἱ μὲν πρῶται αἱ θυγατέρες τοῦ Οὐρανοῦ, ἦσαν ἐπὶ τῆς βασιλείας τοῦ Κρόνου· αἱ δὲ δεύτεραι ἦσαν θυγατέρες τοῦ Διὸς καὶ τῆς Μνημοσύνης, αἱ γνωστόταται καὶ ἐπισημόταται, κατὰ τὴν κοινὴν γνώμην.  Καὶ κατὰ μέν τινας ἦσαν δύω, κατ' ἄλλους δὲ τρεῖς, Μελέτη, Μνήμη καὶ Ἀοιδή*2, ἤ Κηφισός, Βορωσθενὶς καὶ Ἀπολλωνὶς ὀνομαζόμεναι καὶ ἰσάριθμοι μὲ τοὺς τρεῖς τόνους, τρεῖς χρόνους καὶ τρεῖς ἀριθμούς*3. Κατ' ἄλλους δέ, ἦσαν τέσσαρες, Θελ

ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΙΝΔΟΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΣΑΧΛΑΜΑΡΑΣ ( ΣΥΝΟΠΤΙΚΩΣ)

Ἡ ἰνδοευρωπαϊκὴ ἀνοησία εἶναι μία θεωρία γιὰ τὴν ὁποία θὰ μποροῦσε κανεὶς νὰ συζητᾶ ὧρες, ὅπως καὶ γιὰ ὁποιοδήποτε σενάριο ἐπιστημονικῆς φαντασίας. Ὅμως ἐπειδὴ ἔχει πάρει διαστάσεις ἀληθινῆς πανδημίας καὶ δυστυχῶς πλέον τὴν ἔχουν ἀσπαστεῖ καὶ διάφοροι ἔγκριτοι  <<γλωσσολόγοι>> ( τώρα τὸ ποῦ βασίζονται, ἐφόσον οἱ ὅποιες <<ἀποδείξεις>> εἶναι ἀνυπόστατες, ἀτεκμηρίωτες καὶ ἀβάσιμες, ἔγκειται μᾶλλον στὰ πλαίσια τῆς συγχρόνου ἐπιστημονικότητος! ), καλὸ εἶναι νὰ γίνει μία συνοπτικὴ παρουσίασις τοῦ πῶς ξεκίνησε καὶ καθιερώθηκε αὐτὸ τὸ ψεῦδος γιὰ τὴν γλῶσσα μας. Τουλάχιστον νὰ μὴν ἀναρωτιοῦνται οἱ περισσότεροι τί σημαίνει αὐτό τὸ <<Ι.Ε>>, <<σανσ.>>, παλαιότερα <<ἰαπετ.>>,  ποὺ συνοδεύει τὰ λήμματά μας μὲ τὴν ἀκατανόητη, μηδέποτε ὀμιλουμένη καὶ γεγραμμένη ῥίζα, ἡ ὁποία συμπληρώνει τὴν ἐτυμολογικὴ αὐτὴ παρωδία! Ἡ ἐν λόγῳ θεωρία προῆλθε ἀπὸ τὴν παρατήρησιν ὅτι οἱ ἀρχαῖες καὶ νεώτερες  γλῶσσες (σανσκριτική, ἑλληνική, κελτική, λατινική, γ

Η ΓΝΩΜΗ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΙΝΑΙΔΕΙΑ (ΜΕΡΟΣ 1ον)

Γράφει ὁ Ἀριστοτέλης στὰ «Φυσιογνωμικά» του: « Κιναίδου σημεῖα ( =διακριτικὸ γνώρισμα τοῦ κιναίδου) ὄμμα ( =μάτι, θέα, θέαμα) κατακεκλασμένον ( =μαλθακόν, ἐκθηλυμένον), γονύκροτος ( =αὐτὸς ποὺ τὰ πόδια του ἐχουν κλίσιν καὶ ἀκουμπᾶ τὸ ἕνα γόνατον τὸ ἄλλον, παράγοντας κρότον· προφανῶς ἀπὸ τὸν τρόπο ποὺ κλίνουν τὰ πόδια τους οἱ κίναιδοι γιὰ νὰ ἐπιτύχουν τὴν σεῖσιν/κούνημα τῶν γλουτῶν τους). Ἐγκλίσεις τῆς κεφαλῆς ( =γέρνουν τὸ κεφάλι) εἰς τὰ δεξιά. Αἱ φοραὶ τῶν χειρῶν ὕπτιαι καὶ ἔκλυτοι ( =ἡ φορὰ τῶν χεριῶν τους εἶναι χαλαρή καὶ «ῥίχνεται» πρὸς τὰ πίσω· τὸ σπάσιμον τοῦ καρποῦ ἐν ὀλίγοις), καὶ βαδίσεις διτταί ( =βάδισμα ἀσαφές), ἡ μὲν περινεύοντος ( =κλίνω τὴν μία  πρὸς τὰ δεξιὰ καὶ τὴν ἄλλην πρὸς τὰ ἀριστερά), ἡ δὲ κρατοῦντος τὴν ὀσφύν ( =τὴν μέση κρατοῦντος)… τὰ περὶ τὸ πρόσωπον διεξυσμένα ( =λεῖα, ὁμαλά)… βδελυροὶ καὶ ἀναιδεῖς… οἱ γονύκροτοι κίναιδοι... ὅσοι δὲ ταῖς φωναῖς ἀξείαις ( =ὀξεῖες) μαλακαῖς ( =ἁπαλές) κεκλασμέναις ( =σπασμένες, ἐξασθενημένες, ὄχι βροντερές) διαλέγονται (