ΜΕΡΙΚΕΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΠΟΙΚΙΕΣ ΤΩΝ ΠΡΟΣΕΛΗΝΩΝ ΑΡΚΑΔΩΝ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΕ ΟΛΟΝ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟΝ ΚΑΤΑ ΤΑ ΠΑΝΑΡΧΑΙΑ ΧΡΟΝΙΑ (ΠΕΡΟΥ, ΑΖΟΡΕΣ, ΠΟΛΥΝΗΣΙΑ, ΧΙΛΗ, ΒΡΑΖΙΛΙΑ κ.ἄ)
ΦΟΡΩΝΕΥΣ + ΤΗΛΕΔΙΚΗ > ΑΠΙΣ, ΝΙΟΒΗ
ΝΙΟΒΗ + ΖΕΥΣ > ΠΕΛΑΣΓΟΣ, ΑΡΓΟΣ
ΠΕΛΑΣΓΟΣ + ΜΕΛΙΒΟΙΑ ἤ ΚΥΛΛΗΝΗ > ΛΥΚΑΩΝ
Ὁ Λυκάων ἀναφέρεται στὴν «Βιβλιοθήκη» τοῦ Ἀπολλοδώρου (Γ', 8,2) καὶ ὡς πατὴρ τῆς Καλλιστοῦς.
ΚΑΛΛΙΣΤΩ + ΖΕΥΣ > ΑΡΚΑΣ
Ὁ Φορωνεὺς σύμφωνα μὲ τὸν Ἀπολλόδωρον ( «Βιβλιοθήκη», Β’,1,1) ἦταν υἰὸς τοῦ Ἰνάχου καὶ τῆς Ὠκεανίδος Μελίας. Ἀδελφόν του εἶχε τὸν Αἰγιαλέα ποὺ ὠνόμασε τὴν Αἰγιάλεια (σημερινὴ Ἀχαΐα < Ἀχαιός). Μὲ τὴν νύμφη Τηλεδίκη γέννησε τὸν Ἄπιν καὶ τὴν Νιόβη.
...
ΑΠΙΣ/ ΣΑΡ-ΑΠΙΣ > ΑΠΙΔΑΝΙΑ
Ὁ Ἄπις ἔδωσε τὸ ὄνομά του στὴν Ἀπία, ἤτοι στὴν Πελοπόννησον, ποὺ σήμερα καλεῖται ἔτσι λόγῳ τοῦ μεταγενεστέρου Πέλοπος (παπποῦ τῶν γνωστῶν Ἀτρειδῶν, τοῦ Αἰγίσθου κοκ). Ὁ Ἄπις μετὰ θάνατον «νομισθεὶς θεὸς ἐκλήθη Σάραπις».
«Ἀπία, οὕτως οἱ νεώτεροι τὸ Ἄργος, καὶ τοὺς κατοικοῦντας Ἀπιδόνας. ἀπὸ Ἄπιδος τοῦ Φορωνέως, ὡς Ῥιανὸς ἐν Ἀχαϊκῶν δευτέρῳ ὑμετέρη τοι, τέκνα, Φορωνέος Ἰναχίδαο ἀρχῆθεν γενεή. τοῦ δὲ κλυτὸς ἐκγένετ´ Ἆπις, ὅς ῥ´ Ἀπίην ἐφάτιξε καὶ ἀνέρας Ἀπιδανῆας. τὸ ἐθνικὸν Ἀπιεύς δηλῶν τὸν Πελοποννήσιον, καὶ Ἀπίηθεν τὸ ἐκ τόπου, καὶ Ἀπιδόνες καὶ Ἀπιδονῆες. Ἀπιδόνες δὲ καὶ οἱ Ἀρκάδες, ἀπὸ Ἀπιδόνος ποταμοῦ ἢ τοῦ υἱοῦ Φορωνέως Ἄπιδος. Δημήτριος δὲ καὶ ποταμὸν Ἀπιδανὸν τῆς Τρωάδος φησίν «ἐκβάλλων εἰς τὴν ἑσπέριον θάλασσαν». ὡς Τιμοσθένης. φησὶ δὲ καὶ τὰς ἀχράδας τὰς ἐν ταύτῃ τῇ χώρᾳ γινομένας Ἴστρος ἀπίους ἀπὸ ταύτης ὑπὸ τῶν ἔξωθεν λεχθῆναι. λέγεται καὶ Ἀπίς θηλυκόν, ἧς ἡ γενικὴ Ἀπίδος. οὕτω τὴν χώραν Ἐρατοσθένης ἐν Ἑρμῇ προσαγορεύει», Ἐθνικά, 104,2, Στ. Βυζάντιος.
Καὶ φυσικῶς δὲν εἶναι σύμπτωσις πὼς Ἀπιδανὸς ποταμὸς ὑπῆρχε καὶ στὴν Ἀρκαδία καὶ στὴν Τρωάδα, ἐφ' ὅσον εἶναι γνωστὸν σὲ ὅσους μελετοῦν ΙΣΤΟΡΙΑ ἀπὸ ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ καὶ ὄχι ἀπὸ τοὺς συγχρόνους ψευδοεπιστήμονες, πὼς οἱ Τρῶες ἦταν ἄμεσα συνδεδεμένοι γενεαλογικῶς μὲ τοὺς Ἀρκάδες. Οἱ Τρῶες ἦταν Κρητο-Ἀρκάδες.
Ὁ -Κρὴς- Τεῦκρος εἶχε κόρη τὴν Βαττεία τὴν ὁποία πῆρε ὁ -Ἀρκάς- Δάρδανος καὶ ἔκαναν τὸν Ἐριχθόνιον (μετὰ τὸν θάνατον τῆς πρώτης του γυναικός, Χρύσης) ὅταν πέρασε ἀπὸ τὴν Σαμοθράκη ἀπέναντι (ὅπου καὶ ἔχτισε ἐκεῖ πόλιν «Δαρδανὶδα» καὶ ναὸν στὴν Ἀθηνᾶ. Εἶχε ἀφήσει τὴν Ἀρκαδία προηγουμένως λόγῳ μεγάλων σεισμῶν ἤ λόγῳ τοῦ κατακλυσμοῦ ποὺ ἔγινε καὶ ἀναγκάστηκε νὰ φύγει μὲ τὸν ἀδελφόν του, Ἰασίονα καὶ τὸν υἰόν του, Ἰδαῖον καὶ ἄλλους Ἀρκάδες ἀπὸ τὴν περιοχή). Ὁ Ἐριχθόνιος ἔκανε τὸν Τρώα (Τροία), ὁ Τρώς τὸν Ἴλον (Ἵλιον), ἐκεῖνος τὸν Λαομέδοντα, ὁ Λαομέδων τὸν Ποδάρκη/ Πρίαμον, τὸν Τιθωνόν, τὴν Ἡσιόνη κοκ.
...
ΝΙΟΒΗ
Ἦταν ἡ πρώτη θνητὴ μὲ τὴν ὁποία ἐμίγη ὁ Ζεύς. Ἀπὸ τὴν Νιόβη καὶ τὸν Δία ἐγεννήθη ὁ Πελασγὸς καὶ ὁ Ἄργος.
«Φορωνεὺς δὲ ἁπάσης τῆς ὕστερον Πελοποννήσου προσαγορευθείσης δυναστεύων ἐκ Τηλεδίκης νύμφης Ἆπιν καὶ Νιόβην ἐγέννησεν. Ἆπις μὲν οὖν εἰς τυραννίδα τὴν ἑαυτοῦ μεταστήσας δύναμιν καὶ βίαιος ὢν τύραννος, ὀνομάσας ἀφ᾽ ἑαυτοῦ τὴν Πελοπόννησον Ἀπίαν, ὑπὸ Θελξίονος καὶ Τελχῖνος ἐπιβουλευθεὶς ἄπαις ἀπέθανε, καὶ νομισθεὶς θεὸς ἐκλήθη Σάραπις», Βιβλιοθήκη, Β', 1, 1, Ἀπολλόδωρος.
...
ΠΕΛΑΣΓΟΣ < ΠΕΛΑΣΓΙΑ = ΑΡΚΑΔΙΑ
Ὁ Πελασγὸς ἦταν κατὰ ἄλλους ἀρχαίους μας συγγραφεῖς υἰὸς τοῦ Διὸς καὶ τῆς Νιόβης καὶ κατ' ἄλλους αὐτόχθων.
«Πελασγόν, ὃν Ἀκουσίλαος μὲν Διὸς λέγει καὶ Νιόβης, καθάπερ ὑπέθεμεν, Ἡσίοδος δὲ αὐτόχθονα. τούτου καὶ τῆς Ὠκεανοῦ θυγατρὸς Μελιβοίας, ἢ καθάπερ ἄλλοι λέγουσι νύμφης Κυλλήνης, παῖς Λυκάων ἐγένετο, ὃς βασιλεύων Ἀρκάδων ἐκ πολλῶν γυναικῶν πεντήκοντα παῖδας ἐγέννησε...».
Ὁ Ἀπολλόδωρος στὸ προαναφερθὲν χωρίον ἀναφέρει τὰ παιδιὰ τοῦ Λυκάονος. Ὁ Παυσανίας ἀναφέρει ὡς υἰὸν τοῦ Λυκάονος καὶ τὸν Οἴνωτρον, γιὰ τὸν ὁποῖον ξέρουμε (βλ. Ῥωμαϊκὴ ἀρχαιολογία, Α', 11,2, Διονύσιος Ἁλικαρνασσεύς) πὼς πέρασε πρῶτος τὸ Ἰόνιον καὶ ᾦκησε τὴν ἐξ αὐτοῦ ὀνομαζομένη Οἰνωτρία, τὴν σημερινὴ δηλαδὴ Ἰταλία ( < Ἰταλός, υἰὸς Πηνελόπης καὶ Τηλεγόνου, μετὰ τὸν θάνατον τοῦ Ὀδυσσέως).
Ἄρα ἡ Ἰταλία ἦταν κατοικημένη ἤδη ἀπὸ τὴν πέμπτη γενιὰ μετὰ τὸν Φορωνέα (Φορωνεύς > Νιόβη > Πελασγός > Λυκάων > Οίνωτρος).
Οἱ 50 παῖδες τοῦ Λυκάονος λοιπὸν ἦταν ἀλαζόνες καὶ ἀσεβεῖς. Κι ἔτσι :
«Ζεὺς δὲ αὐτῶν βουλόμενος τὴν ἀσέβειαν πειρᾶσαι ( = νὰ δοκιμάσει) εἰκασθεὶς ἀνδρὶ χερνήτῃ ( =πῆρε τὴν μορφὴ χειροτέχνη) παραγίνεται. οἱ δὲ αὐτὸν ἐπὶ ξένια καλέσαντες, σφάξαντες ἕνα τῶν ἐπιχωρίων παῖδα, τοῖς ἱεροῖς τὰ τούτου σπλάγχνα συναναμίξαντες παρέθεσαν, συμβουλεύσαντος τοῦ πρεσβυτέρου ἀδελφοῦ Μαινάλου.
Ζεὺς δὲ <μυσαχθεὶς> ( = ἀηδιασμένος) τὴν μὲν τράπεζαν ἀνέτρεψεν, ἔνθα νῦν Τραπεζοῦς καλεῖται ὁ τόπος, Λυκάονα δὲ καὶ τοὺς τούτου παῖδας ἐκεραύνωσε, χωρὶς τοῦ νεωτάτου Νυκτίμου· φθάσασα γὰρ ἡ Γῆ καὶ τῆς δεξιᾶς τοῦ Διὸς ἐφαψαμένη τὴν ὀργὴν κατέπαυσε», Βιβλιοθήκη, Γ', 8,1, Ἀπολλόδωρος.
Ὁ Παυσανίας κατεβάζοντας τὸν μῦθον στὰ γήινα, ἀναφέρει πὼς ἡ Τραπεζοὺς ἐκλήθη ἀπὸ τὸ ὄνομα τοῦ υἰοῦ τοῦ Λυκάονος, Τραπεζέως.
«Μακαρία τε καὶ Δασέα καὶ Τραπεζοῦς ἀπὸ τῶν Λυκάονος ἐκλήθησαν καὶ αὗται παίδων», Ἀρκαδικά, 3,3.
ΤΡΑΠΕΖΟΥΣ
Ἡ Τραπεζοῦς λοιπὸν ἦταν ἀρχικῶς πόλιν τῆς Ἀρκαδίας. Ὅταν ὁ Ἐπαμεινώνδας πολὺ μεταγενεστέρως βεβαίως, συνῲκησε τὴν Μεγαλόπολιν καὶ ἕνωσε ἔτσι ὅλους τοὺς Ἀρκάδες, οἱ ὁποῖοι ἐδέχθησαν στὴν πλειονότητά τους μιὰ τέτοια ἀπόφασιν ὑπὸ τὸν φόβον τῶν Λακεδαιμονίων, οἱ Τραπεζούντιοι Ἀρκάδες ἦταν αὐτοὶ ποὺ δὲν ἐδέχθησαν μέχρι τέλους αὐτὴν τὴν ἀλλαγή, καὶ ὄντες μόνοι ἔναντι τῶν ὑπολοίπων, ἔφυγαν ἐντελῶς ἀπὸ τὴν Πελοπόννησον μετοικώντας στὸν Εὔξεινον Πόντον, ὅπου ἔπλευσαν καὶ ὠνομάτισαν τὴν ἐκεῖ καὶ μέχρι σήμερα ἀποκληθεῖσα Τραπεζοῦντα.
«Τραπεζοῦς, πόλις πρὸς τῷ Εὐξείνῳ πόντῳ, Σινωπέων ἄποικος. ἐκαλεῖτο καὶ Οἰζηνίς, ἐν ταύτῃ μέλι ἀπὸ τῆς πύξου φησὶν Ἀριστοτέλης γίνεσθαι ἐν τῷ περὶ θαυμασίων ἀκουσμάτων βαρύοσμον, ἀφ´ οὗ τοὺς φαγόντας ὑγιαίνοντας μὲν ἐξίστασθαι, τοὺς δ´ ἐπιλήπτους εὐθέως ἀπαλλάττεσθαι. ἔστι καὶ Ἀρκαδίας πόλις Τραπεζοῦς, ἀπὸ Τραπεζοῦντος παιδὸς Λυκάονος, ὡς Παυσανίας ὀγδόῳ. ἔστι καὶ ἄλλη πλησίον τοῦ Ἀραβικοῦ κόλπου», Ἐθνικά, 631, Στ. Βυζάντιος
Ὁ γλυτώσας τὸν θάνατον, Νύκτιμος παρέλαβε τὴν βασιλείαν καὶ ἐπὶ τῆς βασιλείας αὐτοῦ ἔγινε ὁ κατακλυσμὸς τοῦ Δευκαλίωνος.
«Νυκτίμου δὲ τὴν βασιλείαν παραλαβόντος, ὁ ἐπὶ Δευκαλίωνος κατακλυσμὸς ἐγένετο. Τοῦτον ἔνιοι διὰ τὴν τῶν Λυκάονος παίδων δυσσέβειαν εἶπον γεγενῆσθαι...», Βιβλιοθήκη, Γ', 8,2, Ἀπολλόδωρος.
...
ΑΡΚΑΣ > ΑΡΚΑΔΙΑ
Ἀπὸ τὸν Παυσανία, τὸν Στέφανον Βυζάντιον κ.ἄ μαθαίνουμε ὅτι τὸν Νύκτιμον διεδέχθη στὴν βασιλεία ὁ Ἀρκάς, ὁ υἰὸς τοῦ Διός καὶ τῆς Καλλιστοῦς, τῆς μεταγενεστέρως καταστερισθείσης Μεγάλης Ἄρκτου. Ἡ Καλλιστὼ ἀναφέρεται -καί- ὡς κόρη τοῦ Λυκάονος :
«θυγάτηρ Λυκάονι ἐγένετο Καλλιστώ. ταύτῃ τῇ Καλλιστοῖ... συνεγένετο ἐρασθεὶς Ζεύς: Ἥρα δὲ ὡς ἐφώρασεν, ἐποίησεν ἄρκτον τὴν Καλλιστώ, Ἄρτεμις δὲ ἐς χάριν τῆς Ἥρας κατετόξευσεν αὐτήν. καὶ ὁ Ζεὺς Ἑρμῆν πέμπει σῶσαι τὸν παῖδά οἱ προστάξας, ὃν ἐν τῇ γαστρὶ εἶχεν ἡ Καλλιστώ: Καλλιστὼ δὲ αὐτὴν ἐποίησεν ἀστέρας καλουμένην ἄρκτον μεγάλην», Ἑλλάδος Περιήγησις, Ἀρκαδικά, 3,6, Παυσανίας.
Ὁ Ἀρκὰς εἰσήγαγε στὴν πόλιν του τὴν τέχνη τῆς σπορᾶς σιταριοῦ τὴν ὁποία ἐδιδάχθη ὑπὸ τοῦ Τριπτολέμου, ὁ ὁποῖος τοῦ δίδαξε ἐπίσης καὶ τὸ πῶς νὰ παρασκευάζει ἄρτον καὶ νὰ ὑφαίνει καὶ ἄλλα τὰ ὁποῖα ἔμαθε ἀπὸ τὸν Δρίστα.
Ἀπὸ αὐτὸν ἡ μέχρι τότε κληθεῖσα Πελασγία ( < Πελασγός) ὠνομάσθη Ἀρκαδία καὶ οἱ Πελασγοὶ ἐκλήθησαν Ἀρκάδες.
«μετὰ δὲ Νύκτιμον ἀποθανόντα Ἀρκὰς ἐξεδέξατο ὁ Καλλιστοῦς τὴν ἀρχήν καὶ τόν τε ἥμερον καρπὸν ἐσηγάγετο οὗτος παρὰ Τριπτολέμου καὶ τὴν ποίησιν ἐδίδαξε τοῦ ἄρτου καὶ ἐσθῆτα ὑφαίνεσθαι καὶ ἄλλα, τὰ ἐς ταλασίαν μαθὼν παρὰ Δρίστα. ἀπὸ τούτου δὲ βασιλεύσαντος Ἀρκαδία τε ἀντὶ Πελασγίας ἡ χώρα καὶ ἀντὶ Πελασγῶν Ἀρκάδες ἐκλήθησαν οἱ ἄνθρωποι», Ἀρκαδικά, 4,1.
«Ἀρκάς Ἀρκάδος, ἀφ´ οὗ Ἀρκάδιος καὶ Ἀρκαδία... ἐκαλεῖτο δὲ Πελασγία, ὡς Νικόλαος πέμπτῃ. Ἀπολλόδωρος ἐν τῷ περὶ θεῶν ἑκκαιδεκάτῳ βιβλίῳ περὶ Δήμητρός φησιν ὅτι Ἀρκάδια τῇ Δήμητρι μέλλοντες θύειν οἱ ἄνθρωποι, ταύτην γὰρ τὴν θυσίαν συνεστήσαντο μετὰ τὸν πρῶτον σπόρον, ὅτι αὐτοῖς ἐκ τῆς γῆς ἔμολεν ὁ καρπὸς εἰς τροφὴν καὶ σπόρον. καὶ οὕτω τὰ Ἀρκάδια τιμῆς χάριν. ἐκλήθη δὲ καὶ Παρρασία καὶ Λυκαονία. οἱ δὲ καὶ Γιγαντίδα φασὶ καὶ Ἀζανίαν καὶ Πανίαν.
Ἵππυς δὲ ὁ Ῥηγῖνος λέγεται πρῶτος καλέσαι προσελήνους τοὺς Ἀρκάδας. καὶ τὸ ἄστρον λέγεται ἐν τῷ οὐρανῷ τότε ἄρκτος κληθῆναι, ἣ ἅμαξα ἐλέγετο. Ἴστρος δέ φησιν ὅτι Θεμιστοῦς καὶ Διὸς ὁ Ἀρκὰς ἐγένετο, διὰ δὲ τὴν τῆς μητρὸς ἀποθηρίωσιν (ἄρκτῳ γὰρ ὑφ´ Ἥρας αὐτὴν ὁμοιασθῆναι) ταύτης τυχεῖν τῆς προσηγορίας. τὸ πατρωνυμικὸν Ἀρκασίδαι...ἔστι καὶ Ἀρκαδία παραθαλάσσιος πόλις... ἔστι καὶ Ἀρκαδία Αἰγύπτου πόλις», Ἐθνικά, 119, Στ. Βυζάντιος
«Παρρασία, πόλις Ἀρκαδίας. Ὅμηρος «Στύμφηλόν [τ´ εἶχον] καὶ Παρρασίην ἐνέμοντο». κέκληται ἀπὸ Παρρασοῦ, ἑνὸς τῶν Λυκάονος παίδων. Χάραξ δὲ κτίσμα Πελασγοῦ ἐν πρώτῳ χρονικῶν οὕτως «Πελασγὸς Ἀρέστορος παῖς τοῦ Ἐκβάσου τοῦ Ἄργου μετοικήσας ἐξ Ἄργους εἰς τὴν ἀπ´ ἐκείνου μὲν τότε Πελασγίαν, ὕστερον δὲ Ἀρκαδίαν κληθεῖσαν, ἐβασίλευσεν ἔτη εἰκοσιπέντε καὶ πόλιν Παρρασίαν ἔκτισε».
Νικάνωρ δὲ Παρβασίαν φησὶν αὐτὴν κεκλῆσθαι διὰ τὴν Λυκάονος εἰς τὸν Δία παρανομίαν», Ἐθνικά, 508, Στ. Βυζάντιος
Ἐκ τοῦ Παρρασίου Πάρου ἐκλήθη ἡ νῆσος Πάρος.
«Πάρος, νῆσος, ἣν καὶ πόλιν Ἀρχίλοχος [αὐτὴν] καλεῖ ἐν τοῖς ἐπῳδοῖς. ᾠκεῖτο δὲ τὸ μὲν πρῶτον ὑπὸ Κρητῶν καί τινων Ἀρκάδων ὀλίγων. τοὔνομα μὲν λέγεται ἀπὸ Πάρου τοῦ Παρρασίου ἀνδρὸς Ἀρκάδος ἔχειν, ὡς Καλλίμαχος», Ἐθνικά, 507, Στ. Βυζάντιος
...
Τώρα ὡς πρὸς τὸν ΙΑΝΟΝ :
Ὁ Ἰανὸς ἦταν ὑιὸς τοῦ Ἀπόλλωνος καὶ τῆς Κρεούσης, θυγατρὸς τοῦ Ἐρεχθέως, τοῦ βασιλέως τῶν Ἀθηνῶν· «τῷ μὲν γένει Ἕλλην ἐκ Περραιβίας ἦν», Αἴτια Ῥωμαϊκά, 22, Πλούταρχος.
Ἔχτισε φρούριον ἐπί τινος λόφου τῆς Ῥώμης καὶ δίδαξε πολλά... ὅθεν ἐτίμησαν τὸν Ἰανὸν ὡς θεὸν μετὰ θάνατον. Ἐνομίσθη ἔφορος τοῦ πολέμου ἀλλὰ καὶ τῆς εἰρήνης, γι’αυτὸ καὶ ἀπεικονίζεται μὲ 2 πρόσωπα (Janus bifrons < δίς + φροντίς = 1.φροντίδα,μέριμνα, 2.λογισμὸς λυπουμένου, ἔγνοια καὶ 3.μέτωπον ὡς καθρεπτίζον τὰ συναισθήματα), τὰ ὁποῖα ἔχουν ἠθικὴ ἀλληγορία. Ἐθεωρεῖτο ἐπίσης ὑπερασπιστὴς τῆς Ῥώμης.
Ἐπειδὴ Ἕλλην ὤν, ἦλθεν εἰς Ἰταλίαν 150 χρόνους πρὸ τοῦ Αἰνείου, ἀνήγαγον αὐτὸν εἰς τοσαύτας ἀλληγορίας, διὰ τὴν ἀρχαιότητα, ἐπειδὴ ἀρχαιότερον βασιλέα καὶ εὐεργέτην δὲν ἐγνώριζον. (Ὠγυγία, Αθ. Σταγειρίτης).
Ἔτσι λοιπὸν ὁ Ἰανὸς κατέληξε νὰ σημάνει γιὰ τοὺς Ῥωμαίους τὸν θεὸν τῶν ἐνάρξεων, τῶν νέων συνθηκῶν καὶ τῶν μεταβάσεων, γι’αὐτὸ καὶ ὑπῆρχε ἀνδριάς του σὲ σημεῖα μεταβάσεως, ὅπως οἱ πύλες, οἱ θύρες, οἱ γέφυρες κλπ., ἀλλὰ καὶ γι’αὐτὸ ἐθεωρεῖτο παρὼν σὲ ὅλα τὰ μεταβατικὰ στάδια τῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου, ὅπως εἶναι ἡ γέννησις, ὁ γάμος, ὁ θάνατος, ὅπως καὶ σὲ ὅλες τὶς ἐνάρξεις (ἐξ οὗ καὶ ὁ πρῶτος μήνας τοῦ νέου ἔτους φέρει τὸ ὄνομά του).
Ἐκ τοῦ Ἰανοῦ ὠνομάσθη καὶ τὸ Gianicolo < Janiculum < λατ. Janus+ collina ( < collis = λόφος, βουνό) < Ἰανός + κολώνη ( =λόφος, ὕψωμα).
Το Gianicolo εἶναι ὕψωμα, λόφος στὰ δυτικὰ τῆς Ῥώμης, ὅπου λατρεύτηκε ὁ μεταβὰς εἰς Λάτιον, Ἕλλην Ἰανός, τὸν ὁποῖον καὶ ἐθεοποίησαν μετὰ θάνατον. Ὁ Βιργίλιος στὴν Αἰνειάδα τού ἀναφέρει πὼς ὁ βασιλεὺς Εὔανδρος, ἱδρυτὴς τῆς ἀκροπόλεως τῆς Ῥώμης, δείχνοντας στὸν Αἰνεία τὰ συντρίμμια τοῦ Καπιτωλινοῦ λόφου τοῦ εἶπε πὼς τὰ γκρεμισμένα τείχη τῆς μίας πόλεως ποὺ βλέπει κάποτε ἀνῆκαν στὴν πόλιν ποὺ ἔχτισε ὁ Ἰανός, τὸ Ἰανίκολο
«Βλέπεις αὐτὲς τὶς δύο πόλεις μὲ τὰ γκρεμισμένα τείχη, ἀπομεινάρια καὶ ἀναμνήσεις ἀνθρώπων τοῦ παρελθόντος.Τὴν μία ἀκρόπολιν ἔχτισε ὁ πατέρας Ἰανός, τὴν ἄλλην ὁ Κρόνος. Ἰανίκουλο ὀνομάστηκε ἡ μία, Κρονία ἡ ἄλλη», Βιργίλιος, Αἰνειάδα, 355-358.
Ἐπίσης στὸν Ἰανὸν ὀφείλει τὸ ὄνομά της καὶ ἡ Γένουα, ἡ σημερινὴ Genova, «τὰ Ἀπέννινα ὄρη κατὰ Γένουαν ἐμπόριον Λιγύων», Γεωγραφικά, Δ, 6,1-6,3, Στράβων.
...
ΠΟΤΑΜΟΣ ΙΑΡΔΑΝΟΣ > ΙΟΡΔΑΝΗΣ, ΧΕΤΤΑΙΟΙ, ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΙΟΙ-ΦΙΛΙΣΤΑΙΟΙ
«Πυλίους δὲ εἶναι καὶ Ἀρκάδας παρά τε Φειὰν πόλιν καὶ ποταμὸν μαχουμένους Ἰάρδανον», Ἑλλάδος περιήγησις, Ε', 18, 6, Παυσανίας.
«ποταμὸς ἐν Πελοποννήσῳ, ἢ Ἀρκαδίας, ἢ Ἠλείας... παραῤῥέει τὴν Πυλίων χώραν», Ἡσύχιος.
«Ἰάρδανος, ποταμὸς Λυδίας. Ὅμηρος «Ἰαρδάνου ἀμφὶ ῥέεθρα». οἱ οἰκοῦντες Ἰαρδάνιοι», Ἐθνικά, 322, Στ. Βυζάντιος.
Ἰάρδανος ὠνομάζετο καὶ ποταμὸς τῆς Κρήτης.
Ἐπίσης οἱ Χετταῖοι δὲν εἶναι τίποτε ἄλλο ἀπὸ Κρῆτες.
Χετταῖοι < Fετεοί < Fέτος ἐξ οὗ καὶ τὸ λατ. vetus ( = παλαιός), οἱ Fετεοκρῆτες ( = οἱ παλαιοί, αὐτόχθονες Κρῆτες).
Ἄποικοι Κρητῶν ἐγκατασταθέντες στὰ παράλια τῆς Παλαιστίνης ( < Παλαιστῖνος ἐλέγετο κάποιος υἰὸς τοῦ Ποσειδῶνος «Στρυμὼν ποταμός ἐστι τῆς Θρᾴκης κατὰ πόλιν Ἠδωνίδα· προσηγορεύετο δὲ πρότερον Παλαιστῖνος ἀπὸ Παλαιστίνου τοῦ Ποσειδῶνος», Περὶ ποταμῶν, Πλούταρχος) καὶ σπουδαῖοι μεταλλωρύχοι ἦταν οἱ κληθέντες Φιλισταῖοι ( < Πελεσέθ < Πελασγοί).
«Μίνως ὁ Διὸς καὶ Εὐρώπης, βασιλεύων τῆς Κρήτης καὶ μεγάλας δυνάμεις ἔχων πεζάς τε καὶ ναυτικάς, ἐθαλαττοκράτει καὶ πολλὰς ἀποικίας ἐξαπέστειλεν ἐκ τῆς Κρήτης…οὐκ ὀλίγην δὲ καὶ τῆς Ἀσίας τῆς παραθαλαττίου κατέσχε. Διόπερ ἐν ταῖς νήσοις ἅμα καὶ κατὰ τὴν Ἀσίαν τὰς ἐπωνυμίας ἔχουσι Κρητῶν λιμένες καὶ Μινῷαι καλούμεναι», Ἱστορ. Βιβλιοθ. Ε’, 5,84.
Τὸ ὅτι Μινῶαι ἐλέγοντο οἱ λιμένες τῶν Κρητῶν, λόγῳ τοῦ Μίνωος, ὅπου ἐκεῖ ἐμπορεύονταν καὶ μέταλλα τὸ γνωρίζουν ἔστῳ καὶ ὑποσυνείδητα ὅλοι οἱ βαρβαρομυθοῦντες. Μέχρι σήμερα οἱ ἀλλόγλωσσοι τὰ μεταλλεῖα τους λόγῳ αὐτοῦ τὰ λένε «mine, miniera κοκ» καὶ τὰ διάφορα ορυκτά «minerals, minerale κοκ».
«Οἱ Φιλισταῖοι ἐγκατεστάθησαν ὄχι μόνον στὴν Παραλιακὴ λωρίδα ὁριζοντίως, ἀλλὰ καὶ καθέτως στὸν Ἰορδάνη καὶ τὴν Ἰορδανία φέρνοντας μαζὶ γραφὴ καὶ γλῶσσα (τὴν ἑλληνική δηλαδή).
Ἐπὶ Σελευκιδῶν λειτούργησε καὶ σῶμα Γερουσίας, μὲ τὸ ὄνομα Συνέδριον. Καὶ τὸ ὄνομα αὐτὸ διατηρήθηκε κάπως παρεφθαρμένπν ὡς Σανχεδρίν», Ἐ. Ἰωαννίδης, Πρακτικὰ Β' Παγκοσμίου Γλωσσικοῦ Συνεδρίου-Καβάλα (7-10/5/93), ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίον «Ὁ ἐν τῇ λέξει λόγος», Ἄννα Τζιροπούλου.
Ὡς πρὸς τοὺς προσέληνους Ἀρκάδες ὑπάρχουν πλεῖστες ἀναφορὲς περὶ τοῦ γεγονότος. Ἐνδεικτικῶς :
«Ἀρκάδες, οἳ καὶ πρόσθε σεληναίης ( =προσέληνοι) ὑδέονται ( =ὑμνῶ) ζώειν, φηγὸν ( =βελανιδιά) ἔδοντες ἐν οὔρεσιν ( =τρώγοντας στὰ βουνά)», Ἀργοναυτικά, Δ, 265, Ἀπολλώνιος ὁ Ῥόδιος.
«Δοκεῖ δὲ φασί, παλαιότατα ἔθνη Ἑλλήνων εἶναι τὰ Ἀρκαδικά, διὸ καὶ προσέληνοι ἐλέγοντο οἱ Ἀρκάδες, ὅπερ, φασίν, Ἴππυς ὁ Ῥηγῖνος πρῶτον αὐτοὺς ἐκάλεσε», Εὐστάθιος, Β', 603, σελ. 300, 12.
«Οἱ Ἀρκάδες κατεῖχαν τὴν χῶρα τους πρὶν ἀπὸ τὴν γέννησιν τοῦ Διός…τὸ γένος τους εἶναι παλαιότερον ἀπ’ τὴν Σελήνη», Ὀβίδιος.
«Παλαιόν ἀπ'Ἀρκάδων τὸ ἔθος, οἷς ἔστι τις συγγένειαν πρὶς τὴν δρῦν, πρῶτοι γὰρ ἀνθρώπων γεγονέναι δοκοῦσιν ἐκ γῆς, ὥσπερ ἡ δρῦς τῶν φυτῶν», Αἴτια Ῥωμαϊκά, 92, Πλούταρχος.
«Ἀρκάδες αὐτόχθονες καὶ Ἄχαιοί», Ἑλλάδος περιήγ. 5,1,1, Παυσανίας.
...
ΣΧΕΤΙΚΩΣ ΜΕ ΤΙΣ ΛΕΞΕΙΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΟΥ ΑΝΑΦΕΡΕΙ ΠΩΣ ΒΡΕΘΗΚΑΝ ΣΤΟΝ ΕΙΡΗΝΙΚΟΝ
Εἶναι γνωστὰ τὰ ταξίδια τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων σὲ ἀπώτατους χρόνους -καί- σὲ αὐτὲς τὶς περιοχές. Γράφει δὲ ἡ Τζιροπούλου στὸν «Ἕλληνα Λόγον» (σελ. 197) :
«Σχετικῶς πρὸς τὰ τοπωνύμια γράφει ὁ Ἑνρ. Ματτίεβιτς (Ταξίδι στὴν μυθολ. κόλαση, σελ. 59, ἐκδ. Ἑκάβη) :
Τὰ ὀνόματα, ὅπως τῆς Ἴριδος π.χ. «ἐντοπισμένα σὲ μιὰ ἀρχαία περουβιανὴ ἐπαρχία δὲν εἶναι προϊόντα τυχαίων συμπτώσεων, ἀλλὰ αὐθεντικὰ κομμάτια μιᾶς πραγματικότητας».
Καὶ τὸ ὄνομα τῆς Βραζιλίας τὸ ἐτυμολογεῖ ἀπὸ τὴν πόλιν «Βρασίαι» τῆς Λακωνίας, πόλι τὴν ὁποίαν ἀναφέρει καὶ ὁ Στ. Βυζάντιος.
Ἡ δὲ Ἐνριέττα Μέρτζ ἐτυμολογεῖ τὶς Ἀζόρες ἐκ τοῦ Ἀζώρου καὶ τὴν Ἀϊτὴ ἐκ τοῦ Αἰήτου...
Ὅμως τὸ ἀξιολογώτερο, ἐπισημότερο καὶ πλέον ἐπιστημονικὰ τεκμηριωμένο βιβλίο ποὺ ὑποστηρίζει παρόμοιες θεωρίες εἶναι τὸ βιβλίο τοῦ καθηγητοῦ Νόρς Γιόζεφσον «Ἑλληνικὰ Γλωσσικὰ Στοιχεῖα στὶς Διαλέκτους τῆς Πολυνήσιας» μὲ ὑπότιτλον «Ἑλληνικὸς Εἰρηνικός», Ἐκδόσεως τοῦ Πανεπιστημίου τῆς Χαϊδελβέργης (Greek Linguistic Elements in the Polynesian Languages, Hellenicum Pacificum), Heidelberg 1987, Universitat sverlag, ISBN 3-533-03828-9)...
Στὸν ἐπίλογον δέ, τονίζει ὅτι ἀπὸ τὰ ἑλληνικὰ διαλεκτολογικὰ στοιχεῖα ποὺ ἐντοπίζονται στὴν Πολυνησία (ἰωνικά, αττικά, ἐπικὰ κ.ἄ) σαφῶς ὑπερτεροῦν τὰ αἰολικά.
Αὐτὸ ἔρχεται σὲ πλήρη συμφωνία μὲ τὴν διαπίστωσιν τοῦ Κοϊντιλιανοῦ ὅτι ἡ γλῶσσα ἡ λατινικὴ εἶναι ὁμοιοτάτη πρὸς τὴν αἰολικὴν διάλεκτον : «Aeolica ratione est sermo noster similibus».
Κι αὐτὸ προφανῶς ἐπειδὴ τὰ αἰολοδωρικὰ στοιχεῖα εἶναι τὰ ἀρχαιότερα. Ἡ γλῶσσα μας διεδόθη σὲ πρωιμωτάτους προϊστορικοὺς χρόνους...
Στὸ Chavin τῆς Ν. Ἀμερικῆς ἔχουν ἀνευρεθῆ νεκρικὲς μάσκες καὶ κτερίσματα Μυκηναϊκά».
* «Βρασιαὶ δὲ ἐσχάτη μὲν ταύτῃ τῶν Ἐλευθερολακώνων πρὸς θαλάσσῃ ἐστί», Ἑλλάδ. περιήγ., Γ', 24,3, Παυσανίας.
Ἀκόμα καὶ ἡ πρώην πρωτεύουσα τῆς Βραζιλίας, τὸ Ῥίο ντὲ Τζανέιρο ἔχει λάβει τὸ ὄνομά του ἐκ τοῦ Ἰανοῦ, ὁ ποταμός (rio < ῥέω) τοῦ Ἰανέιρο ( < Ἰάνουάριος < Ἰανός).
Περοῦ < πέρα.
Χιλή < Φυλή.
«Ἄζωρος, πόλις Πελαγονίας τῆς λεγομένης Τριπολίτιδος, ὡς Στράβων, ὑπό τινος ἐκτισμένη Ἀζώρου... ὁ πολίτης Ἀζωρίτης, ὡς Ἀλωρίτης· πόλις δὲ Μακεδονίας καὶ ἡ Ἄλωρος», Ἐθνικά, 32,16, Στ. Βυζάντιος.
Χρήσιμος βιβλιογραφία : «Ἡ ἑλληνικὴ καταγωγὴ τῶν Ἀραουκανῶν τῆς Χιλῆς», Λόνκο Κιλαπάν, «Οἱ Ἴνκας μιλοῦσαν ἑλληνικά», Δωρικὸς-Χατζηγιαννάκης, ὅπου ὄχι ἁπλῶς ἀναφέρονται οἱ πανάρχαιες ἀποικίες τῶν Ἑλλήνων στὴν Μεγάλη Ἤπειρον, ἀλλὰ δίδονται καὶ πληροφορίες γιὰ τὸ πῶς οἱ Σπαρτιᾶτες μέσῳ τοῦ Λάος ( < λαός), ἔπειτα περνῶντας στὴν Χερσόνησον (Μαλαισία) καὶ μὲ γέφυρες τὰ νησιὰ τοῦ Εἰρηνικοῦ, ἐπίσης φέροντα ἑλληνικότατα ὀνόματα, Πολυνησία, Μελανησία, Ἰνδονησία, Μικρονησία ἔφτασαν καὶ ἐγκατεστάθησαν στὸν νότον τῆς Ἀμερικῆς τὴν 1η χιλιετία π.κ.ἐ, ἀναμειγνύμενοι μὲ τοὺς ντόπιους καὶ ὀνομαζόμενοι ὡς Ἀραουκανοί, διατηρῶντες τὰ ἔθιμά τους, βλ. Πυρρίχιον, μαίανδρον, σπεῖρα (μέχρι σήμερα συναντᾶται ὡς ἀρχαῖον σύμβολον στὸ Περοῦ συμβολίζον τὴν Μητέρα πασῶν, τὴν Γαία, τὴν δική τους «Pacha mama»), διδάσκοντας τὴν γλῶσσα τους, λέξεις οἱ ὁποῖες μέχρι σήμερα μποροῦν νὰ γίνουν ἀντιληπτὲς ἀπὸ τοὺς Ἕλληνας, ὅπως τὰ «σαμοανικὰ» aeto ( =ἀετός), uaina ( =οἶνος) καὶ ἄλλα «πολυνησιακὰ» ὅπως ode ( =ὠδή), pappa ( =πατήρ), pau ( =παύω) κλπ.
Ἡ Ἐνρ. Μέρτζ ἄλλωστε ἔχει περιγράψει καὶ τὸ δρομολόγιον ποὺ ἀκολούθησε ὁ Ὀδυσσεὺς ἐξωκεανιζόμενος γιὰ νὰ φτάσει στὴν Μεγάλη Ἤπειρον/ Ἀμερική. Παρόμοια ταξίδια τῶν Ἑλλήνων στὴν Βόρειον καὶ Κεντρικὴ Ἀμερική σὲ προϊστορικοὺς χρόνους ἀναφέρει καὶ ὁ Πλούταρχος (Περὶ τοῦ ἐμφ. προσ. τῷ κύκλ. τῆς σελήνης).
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου