Ἡ Ἰλιὰς τοῦ Ὁμήρου, ὅπως πρέπει νὰ διαβάζεται, ἤτοι ἀπὸ τὸ πρωτότυπον καὶ μόνον, ὥστε νὰ ἐννοοῦνται τὰ βαθειὰ νοήματα καὶ ἀποχρώσεις τοῦ μεγάλου μας Ποιητοῦ, τὰ ὁποῖα ὑποβαθμίζονται ἤ ἀκόμη χειρότερα χάνονται καὶ ἐντελῶς ἀπὸ τὴν ὅποια σύγχρονη ἀπόδοσιν προσπαθεῖ καθεὶς νὰ κάνει.
Ὁ Ὅμηρος, ὡς μουσικός, ποιητής, ἐπιστήμων, διδάσκαλος (καὶ ὄχι μόνον) ΔΕΝ ἀποδίδεται· δὲν χωρᾶ σὲ νεώτερες μεταφράσεις καὶ ἀποδόσεις, ἔμμετρες ἤ ὅ,τι ἄλλον, διότι ὁποιαδήποτε προσέγγισις διαφορετικὴ ἀπὸ τὴν δική του, εἶναι τὸ λιγότερον τιποτένια. Ἤ ἀκολουθεῖς τὴν σκέψιν του καὶ ἐννοεῖς ὅσον δύνασαι, εὑρισκόμενος στὸν ἔνδοξον κόσμον ποὺ ἐξιστορεῖ ἤ κοροϊδεύεις τὸν ἑαυτόν σου, νομιζόμενος πὼς ἔχεις διαβάσει τὰ Ἔπη του.
Ἡ Τζιροπούλου, μία ἀπὸ τὶς μεγαλύτερες καὶ μὲ καθαρὴ ματιὰ πραγματικοὺς διδασκάλους-φιλολόγους βοηθᾶ μὲ τὸν καλλίτερον τρόπον στὴν ἐπεξήγησιν καὶ στὴν ἀνακάλυψιν τῆς ἱστορίας ποὺ περιγράφει ὁ Ὅμηρος. Ἀναλύει καὶ ἐτυμολογεῖ τὶς δύσκολες γιὰ τὸν σύγχρονον Ἕλληνα λέξεις καὶ ἔννοιες, ὥστε νὰ γίνουν ἀντιληπτὲς ἀπὸ τὸν δυστυχῶς ἀποσυνδεδεμένον πλέον ἀπὸ τὸ μεγαλεῖον τῆς μοναδικῆς γλώσσης του, μέσον Ἕλληνα.
Συνάμα γίνεται κατανοητὸν πὼς ἐπὶ τῆς οὐσίας τίποτε δὲν ἔχει ἀλλάξει στὴν γλῶσσα μας καὶ πὼς ἀπὸ τὴν πολὺ μακρινὴ ἐποχὴ τοῦ Ὁμήρου μέχρι καὶ σήμερα ΟΜΙΛΟΥΜΕ ΤΗΝ ΙΔΙΑ ΓΛΩΣΣΑ, ΣΥΝΕΝΝΟΟΥΜΕΘΑ ΜΕ ΤΟΝ ΙΔΙΟΝ ΑΚΡΙΒΩΣ ΤΡΟΠΟΝ, ἁπλῶς μᾶς ἔχει καταστήσει τεχνηέντως τὸ σύγχρονον ἀνθελληνικὸν ἐκπαιδευτικὸν σύστημα νὰ μὴ ἐννοοῦμε τὴν γλῶσσα τοῦ Ὁμήρου, ἐνῶ τὴν χρησιμοποιοῦμε ἀσυνείδητα στὴν καθημερινότητά μας σὲ τεράστιον ποσοστόν.
Τὸ κείμενον ἔχει χωρισθεῖ σὲ μικρότερες ὑποενότητες, ὥστε νὰ εἶναι εὐκολωτέρα ἡ ἀκρόασίς του καὶ ἡ ἐπεξεργασία τῶν πληροφοριῶν του. Μαζὶ μὲ τὸ ἠχητικὸν ἀπόσπασμα δίδεται τὸ χωρίον τῆς Ἰλιάδος, τὸ ὁποῖον ἀναλύει ἡ Ἄννα Τζιροπούλου, ἀλλὰ καὶ σχόλια ἀναφορικῶς μὲ τὰ διάφορα πρόσωπα καὶ καταστάσεις ποὺ περιγράφει ὁ Ὅμηρος, ἀφ' ἑνὸς γιὰ νὰ γίνει σαφεστάτη ἡ ἱστορία καὶ τὸ ἱστορικὸν ὑπόβαθρον τῶν γεγονότων, ἀφ' ἑτέρου καὶ κυρίως γιὰ νὰ γίνει ξεκάθαρον πὼς ἡ ἀληθὴς ἱστορία ποὺ περιγράφει ὁ πανάρχαιος Ὅμηρος εἶναι πολὺ ἀρχαιοτέρα ἀπὸ τὸ ψεῦδος τοῦ 13ου π.κ.ἐ αἰ. ποὺ διδάσκεται καὶ ἀναπαράγεται αὐθαιρέτως στὰ «ἐκπαιδευτικά» ἱδρύματα· καὶ πὼς τὰ πρόσωπα-ἥρωες-πρωταγωνιστὲς πρῶτον συνδέονται συγγενικῶς μεταξύ τους, πὼς πρόκειται δηλαδὴ γιὰ ἐμφύλιον πόλεμον· δεύτερον, πὼς συνδέονται συγγενικῶς μὲ τοὺς πρωταγωνιστὲς ἀρχαιοτάτων γεγονότων, τὰ ὁποῖα ἀπέχουν ἐλαχίστως χρονικῶς ἀπὸ αὐτούς, ὅπως εἶναι τὰ Ἀργοναυτικά, τὸ κυνήγι τοῦ Καλυδωνίου κάπρου, ἡ Ἀμαζονομαχία, ἡ ἅλωσις τῆς Θῆβας, ἡ γενιὰ τοῦ Κάδμου καὶ ἡ ἱστορία τοῦ Οἰδίποδος, ἡ ἐπιστροφὴ τῶν Ἡρακλειδῶν, τὸ λεγόμενον «Μινωικὸν βασίλειον» κ.ἄ, τὰ ὁποῖα τοποθετοῦνται χρονικῶς αὐθαιρέτως σὲ ἄλλες καὶ ἀσύνδετες μεταξύ τους ἐποχὲς καὶ πολλάκις ἐξιστοροῦνται σὰν ξεχωριστὲς ἱστορίες, μὲ τοὺς πρωταγωνιστές τους νὰ δημιουργοῦν ἀπορία στὸν ἀναγνώστη, γιὰ τὸ πῶς καὶ τὸ γιατί συνδέονται μεταξύ τους, κάνοντας τὶς ἱστορίες νὰ φαίνονται «τυχαῖες» καὶ παράλογες.
Τρίτον, ὁ Ὅμηρος φαίνεται ἀπὸ τὰ Ἔπη πὼς ἤξερε πολὺ καλὰ τὴν ἑλληνική γλῶσσα, πὼς στὴν ἐποχή του, πολὺ ἀρχαιοτέρα ἀπὸ αὐτὴν ποὺ τὸν παρουσιάζουν πὼς ἔζησε!, ΕΓΡΑΦΕ, πὼς ΕΒΛΕΠΕ καὶ δὲν ἦταν τυφλός, πὼς ἦταν ΕΝΑΣ καὶ ὄχι διαφορετικοί συγγραφεῖς!, πὼς ἐξύμνησε ὅπως κανεὶς ἄλλος τὸν παππούλη του, Ὀδυσσέα κ.ἄ πλεῖστα.
Τέταρτον πὼς ἡ ἑλληνικὴ εἶναι ἡ μήτηρ τῶν γλωσσῶν, καθῶς ἀποδεικνύεται καὶ ἀπὸ τὸν ἴδιον τὸν Ὅμηρον πὼς τὸ λεξιλόγιον που χρησιμοποιεῖ πέρασε αἰῶνες ἀργότερα εἴτε αὐτούσιον, εἴτε βαρβαροποιημένον καὶ γονιμοποίησε τὶς γλῶσσες τῶν ἀλλοθρόων ἀνθρώπων.
Πέμπτον γίνεται ἀντιληπτὴ μέσω τῆς ἐξιστορήσεως τῆς θεϊκῆς παρεμβάσεως καὶ δράσεως στὰ Ἔπη, ἡ ἀντίληψις καὶ κοσμοθεωρία τῶν Ἑλλήνων περὶ θείου, ἡ ὁποία ἀπέχει παρασάγγας ἀπὸ τὴν σύγχρονη ἀντίληψιν περὶ θείου, ποὺ περιορίζεται στὴν νοητικὴ εἱρκτὴ τῶν ἁπανταχοῦ θρησκειῶν.
Ὁ μέγας τραγωδὸς καὶ πολεμιστὴς Αἰσχύλος ἔλεγε πὼς τὰ ἔργα του εἶναι ψίχουλα ἀπὸ τὰ μεγάλα τραπέζια τοῦ Ὁμήρου. Ὁ Ἀλέξανδρος κοιμόταν μὲ τὴν Ἰλιάδα κάτω ἀπὸ τὸ μαξιλάρι του. Οἱ Ἕλληνες μὲ τὰ Ἔπη ὑπὸ μάλης διαχρονικῶς, ἐδιδάσκοντο γλῶσσα, μαθηματικά, γεωγραφία, στρατηγικὴ πολέμου, μουσική, φυσική, ἀστρονομία, φαρμακολογία καὶ ἄλλες ἐπιστῆμες γιὰ αἰῶνες ὁλοκλήρους.
Εἶναι ντροπὴ λοιπὸν γιὰ κάθε Ἕλληνα νὰ μὴν ἔχει διαβάσει ἔστω καὶ μία φορὰ στὴν ζωή του, ἄν ὄχι κάμποσα συγγράμματα τῆς γραμματείας μας, ἄν ὄχι τὴν ἱστορία του, ἄν ὄχι τὰ μεγάλα κατορθώματα τῶν προγόνων του καὶ τὴν κληρονομιὰ ποὺ ἄφησαν καὶ ἔδωσαν ἁπλόχερα στὴν ὑφήλιον, ἄν ὄχι τοὺς «γνωστούς» στὸ εὑρὺ κοινὸν συγγραφεῖς μας, ἔστω τὸν Ὅμηρον. Ἡ ἐνδελεχὴς μελέτη τῶν Ἐπῶν φτάνει καὶ περισσεύει γιὰ νὰ καταρρεύσει ἐπιτέλους ἡ ἀλλότρια προσέγγισις τοῦ σύμπαντος, τοῦ σκέπτεσθαι, τῆς ἑβραΐλας ἐν ὀλίγοις ποῦ μᾶς κάθισαν στὸ σβέρκον καὶ σὰν σαράκι καὶ λοιμώδης νόσος φθείρει καὶ ἀρρωσταίνει τὸν Ἕλληνα ἄνθρωπον.
Τὸ ἡχητικὸν ἀπόσπασμα ἐδῶ : ΟΜΗΡΟΥ ΙΛΙΑΣ, Α', 1-7
ΙΛΙΑΣ
Α', 1-7 ΕΠΙΚΛΗΣΙΣ ΣΤΗΝ ΜΟΥΣΑ ΝΑ ΑΔΕΙ ΤΗΝ ΜΑΝΗΤΑ ΤΟΥ ΑΧΙΛΛΕΩΣ ΠΟΥ ΗΤΑΝ ΑΙΤΙΑ ΝΑ ΧΑΘΟΥΝ ΠΟΛΛΕΣ ΨΥΧΕΣ ΗΡΩΩΝ
Μῆνιν ἄειδε, θεά, Πηληϊάδεω Ἀχιλῆος
οὐλομένην, ἣ μυρί’ Ἀχαιοῖς ἄλγε’ ἔθηκε,
πολλὰς δ’ ἰφθίμους ψυχὰς Ἄϊδι προΐαψεν
ἡρώων, αὐτοὺς δὲ ἑλώρια τεῦχε κύνεσσιν
οἰωνοῖσί τε πᾶσι· Διὸς δ’ ἐτελείετο βουλή·
ἐξ οὗ δὴ τὰ πρῶτα διαστήτην ἐρίσαντε
Ἀτρεΐδης τε ἄναξ ἀνδρῶν καὶ δῖος Ἀχιλλεύς.
Σημειώσεις :
«μῆνις» : μανία διὰ συνήθους τροπῆς τοῦ η μὲ τὸ α, < μένος, μένω, «ὁργὴ εἰς παλαίωσιν ἀποτιθεμένη», ἐξ οὗ τὰ μήνιμα ( = αἰτία ὀργῆς), μηνιθμός ( = ὑπερβολικὴ ὀργή), ἀμήνιτος ( = πρᾶος), μαινάς, μαίνομαι κ.ἄ· ὅπως καὶ τὰ ἀλλόθροα menace ( = ἀπειλή), manes ( = πνεύματα), man ( = μένος ἀνδρός καὶ συνεκδοχικῶς ὁ ἀνήρ), mind ( = νοῦς), mentalité κοκ.
«οὐλομένην» : < ὄλλυμι = καταστρέφω, ἐξ οὗ τὰ ὄλεθρος, πανώλη (ἡ τοὺς πάντας ὀλέσασα), προώλης ( = ἄξιος νὰ χαθεῖ ἀπὸ πρίν), ἐξώλης ( = ἐντελῶς κατεστραμμένος, διεφθαρμένος), ἀπώλεια, ὀλετήρ ( = φονεύς), Ἀπόλλων (κατὰ μία ἐκδοχὴ ἐκ τῆς καταστροφικῆς δυνάμεως τοῦ ἡλίου) κ.ἄ.
«μυρία» : = ἀμέτρητα ὡς ἡ θάλασσα (βλ. μυρίκη, ἀμάρα, ἁλμύρα, μάρις κ.ἄ σχετικὰ τῆς θαλάσσης), μύρια ( = 10.000, ἐξ οὗ τὰ ἑκατὸ μύρια = 100 x 10.000 = 1.000.000), ἐξ οὗ καὶ τὰ ξενόγλωσσα mille, million, μίλλια κοκ.
«ἴφθιμος» : < ἴφι = λίαν, ἰσχυρῶς < ἴς = δύναμις + θυμός ἤ τιμή, = ῥωμαλέος, ἰσχυρός, ἐξ οὗ καὶ Ἰφιγένεια (ἡ ἔχουσα ἰσχυρὸν γένος), Ἴφιτος < ἴφι + τίω, Ἰφιάνειρα < ἴφι + ἀνήρ, Ἰφιάνασσα < ἄνασσα = βασίλισσα, Ἴφικλος/ Ἰφικλῆς (ὁ ἔχων ἰσχυρὸν κλέος) κοκ. Ἐξ οὗ καὶ τὰ vis ( = Fίς, δύναμις), violent, violare ( = βιάζω), vir ( = ἀνήρ), viril ( = ἀνδρεῖος), vigoureux ( =σθεναρός), invigorate ( = ἐνδυναμώνω), virtue ( = ἀρετή) κοκ.
«προΐαψεν» : < πρό + ἰάπτω = ῥίχνω, ἐκσφενδονίζω καὶ συνεκδοχικῶς πλήττω, βλάπτω < ἴπτω· συγγενὲς τοῦ ἵημι, ἐξ οὗ Fἴψ ( < Fίπτω = βλάπτω· καὶ μὲ τροπὴ τοῦ δίγαμμα σὲ δ, δίψ, δίψα), ἶπος ( = βάρος, φορτίο, κάτι ποὺ καταπιέζει) κοκ. Ἐξ οὗ καὶ τὰ ἀλλόθροα iacio/ jacio ( = ῥίπτω), yacht ( = τὸ ὁρμώμενον ἐπὶ ὑδατίνου ῥεύματος), easy ( = ἄνετος, εὔκολος < ἀνίημι), aise ( = ἀνεσις), jeter ( = ῥίπτω), injection ( = ἔνεσις· ἐν > in), sub-ject/ sujet ( = ὑποκείμενον· ὑπό > sub μὲ τροπὴ τῆς δασείας σὲ s), javelin ( =ἀκόντιον) κλπ.
«ἑλώρια» : = λεία, λάφυρα, τὸ ἁρπαγμένον διὰ τῆς βίας· < Fέλωρ, καὶ διὰ τροπῆς τοῦ δίγαμμα σε π, πελώριος ( = ὁ μέγας, ὁ φοβερός, αὐτὸς ποὺ δύναται νὰ καταστρέψει διὰ τοῦ μεγέθους του, τὸ τέρας, ὁ τεράσ-τιος)· ἐκ τοῦ ἑλεῖν < αἱρῶ
Ἐνεστ. : αἱρῶ
Πρτ. : ·ᾓρουν (τὸ α τρέπεται σὲ η καὶ τὸ ι ὑπογράφεται, αι = ῃ)
Μέλλ. : αἱρήσω
Ἀόρ. : εἷλον
Πρκ. : ᾓρηκα
Ὑπερσ. : ᾓρήκειν
Ὁ Ἀχιλλεὺς ὡς υἰὸς τοῦ Πηλέως ἐκαλεῖτο καὶ Πηλείδης καὶ Αἰακίδης ὡς ἐγγονὸς τοῦ Αἰακοῦ, ἄρα ἦταν καὶ δισέγγονος τοῦ Διὸς καὶ τῆς Αἰγίνης καὶ ἐξάδελφος τοῦ Αἴαντος τοῦ Τελαμωνίου καὶ τοῦ Τεύκρου (ἀνηψιοῦ τοῦ Πριάμου)·
καὶ ὁ Ἀγαμέμνων ἐκ τοῦ πατρός του ἔφερε τὸ ἐπώνυμον Ἀτρείδης· ἦταν καὶ Πελοπίδης ἐκ τοῦ πάππου του, Πέλοπος. Ἀπὸ τὴν μητέρα του Ἀερόπη κρατοῦσε ἀπὸ τὸν Μίνωα, δηλαδὴ ἦταν τρισέγγονος τοῦ Διὸς καὶ ἐγγονὸς τῆς Πασιφάης (ἀδελφῆς τοῦ Αἰήτου καὶ τῆς Κίρκης).
Ὁ Μίνως ὅμως μὲ τὴν Πασιφάη ἐκτὸς τοῦ παπποῦ τοῦ Ἀγαμέμνονος, Ἀτρέως, εἶχαν υἰὸν καὶ τὸν ἀργοναύτη Δευκαλίωνα (πατέρα τοῦ Ἰδομενέως καὶ τοῦ Μόλου) καὶ τὴν Φαίδρα (σύζυγον τοῦ Θησέως). Περαιτέρω ἀνάλυσις τοῦ γενεαλογικοῦ τους δένδρου ὁδηγεῖ σὲ συγγένεια καὶ μὲ ἄλλους μεγάλους καὶ πασιγνώστους ἥρωες τῶν Τρωικῶν, Ἀργοναυτικῶν καὶ ἄλλων ἐκστρατειῶν, ἀλλὰ καὶ μὲ θεούς.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου