ΟΜΗΡΟΥ ΙΛΙΑΣ, Α', 73-83

(Α', 68-72)/ 73-83 Η ΑΓΟΡΕΥΣΙΣ ΤΟΥ ΜΑΝΤΕΩΣ ΚΑΛΧΑΝΤΟΣ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΤΩΝ ΑΧΑΙΩΝ 

(Ἤτοι ὅ γ’ ὣς εἰπὼν κατ’ ἄρ’ ἕζετο· τοῖσι δ’ ἀνέστη

Κάλχας Θεστορίδης, οἰωνοπόλων ὄχ’ ἄριστος,

ὃς ᾔδη τά τ’ ἐόντα τά τ’ ἐσσόμενα πρό τ’ ἐόντα,

καὶ νήεσσ’ ἡγήσατ’ Ἀχαιῶν Ἴλιον εἴσω

ἣν διὰ μαντοσύνην, τήν οἱ πόρε Φοῖβος Ἀπόλλων)· 

ὅ σφιν ἐὺ φρονέων ἀγορήσατο καὶ μετέειπεν· 

«Ὦ Ἀχιλεῦ, κέλεαί με, Διῒ φίλε, μυθήσασθαι

μῆνιν Ἀπόλλωνος ἑκατηβελέταο ἄνακτος·

τοὶ γὰρ ἐγὼν ἐρέω· σὺ δὲ σύνθεο καί μοι ὄμοσσον

ἦ μέν μοι πρόφρων ἔπεσιν καὶ χερσὶν ἀρήξειν·

ἦ γὰρ ὀίομαι ἄνδρα χολωσέμεν, ὃς μέγα πάντων

Ἀργείων κρατέει καί οἱ πείθονται Ἀχαιοί·

κρείσσων γὰρ βασιλεὺς ὅτε χώσεται ἀνδρὶ χέρηϊ·

εἴ περ γάρ τε χόλον γε καὶ αὐτῆμαρ καταπέψῃ,

ἀλλά τε καὶ μετόπισθεν ἔχει κότον, ὄφρα τελέσσῃ,

ἐν στήθεσσιν ἑοῖσι· σὺ δὲ φράσαι εἴ με σαώσεις». 

...  

Τὸ ἡχητικὸν ἀπόσπασμα ἐδῶ : ΟΜΗΡΟΥ ΙΛΙΑΣ Α', 73-83

Σημειώσεις : 

ἕηκε : < ἕηκα ἐπικὸς τύπος ἧκα· 

ἵημι, ἵην, ἥσω, ἧκα, εἷκα, εἵκειν 

ἵεμαι, ἱέμην, ἥσομαι/ ἑθήσομαι, ἡκάμην/ εἵμην/ εἵθην, εἷμαι, εἵμειν 

ἔοικα : < Fείκω > πρκ. τοῦ εἴκω· προέρχεται ἐκ τῆς προσωπικῆς ἀντωνυμίας ἕ + ἵκω ( = φτάνω), ἐπιστρέφω στὸν ἑ-αυτόν μου, παύω νὰ εἶμαι ἐπιθετικός. Γι’αὐτὸ καὶ σημαίνει:

1. Ὑποχωρῶ, ἐνδίδω καὶ ἁρμόζω

2. Ὁμοιάζω [κυρίως ὁ παρακείμενος μὲ σημασία ἐνεστῶτος ἔοικα ( = ἔχω ὑποχωρήσει, ἄρα εἶμαι σύγγνωμος, ὅμοιος)]

«ἦ μέν» : «ἦ μὲν», «ἦ μὴν» δωρικῶς «ἆ μὴν, ἦ μὰν, ἆ μὰν» ἀποτελοῦνται ἀπὸ δύο ἑλληνικότατες λέξεις ἰσχυρᾶς βεβαιώσεως, τὸ ὀρκωτικόν/ ἐπιβεβαιωτικὸν ἐπίρρημα «ἦ» καὶ τὸ ἰσχυρὸν βεβαιωτικὸν μόριον «μήν/ μέν/ μάν». 

Τὸ ἦ μέν*, ἦ μήν, ἠμήν, ἀμήν τὸ χρησιμοποιοῦμε ὡς σήμερα μὲ τὴν ἴδια ἔννοια ἀκριβῶς, πρὸς ἰσχυρὰν ἐπιβεβαίωσιν, ὅταν λέγομεν «ἆ μέ(ν)/ ἀμέ». 

Καὶ ἐπειδὴ μία εἶναι ἡ μητέρα τῶν γλωσσῶν, ἡ ἑλληνική, ἔτσι καὶ αὐτὸ τὸ ἔτυμόν μας πέρασε στοὺς ἀλλοθρόους, ἐν προκειμένῳ στοὺς Ἑβραίους (ποὺ καὶ αὐτοὶ ὁμιλοῦν τρομερῶς ἐκβαρβαρισμένα ἑλληνικά) ὡς «ἀμήν» καὶ σήμερα θεωρεῖται δυστυχῶς «ἑβραϊκὸν! ἔτυμον» (παρομοίως κατέληξε καὶ στοὺς Ἀνατολίτες ὡς «ἀμάν», ἐξ οὗ καὶ οἱ «ἀμανέδες»). 

«κότον» : σχετικὸν μὲ τὴν κοττίδα ( = κεφαλή), ἐξ οὗ καὶ ἡ ἀποκοτιά ( = θάρρος, θράσος, τόλμη), ἀποκοτῶ ( = ἀποτολμῶ), ἀλλὀκοτος κοκ. Ἐξ αὐτοῦ καὶ πλεῖστα ἀλλόθροα ὅπως «cosser ( = κουτουλῶ), cottisure ( = κουτουλιά), cotir ( = συνθλίβω), cozzare ( = συγκρούω· ἐξ οὗ καὶ τὸ ἀντιδάνειον «κοτσάρω» ) κοκ. 

Ἡ συνέχεια ἐδῶ : ΟΜΗΡΟΥ ΙΛΙΑΣ, Α', 84-91