ΤΡΩΕΣ ΚΑΙ ΑΧΑΙΟΙ ΜΑΖΕΥΟΝΤΑΙ ΣΥΣΤΡΑΤΕΥΜΕΝΟΙ ΣΤΟ ΠΕΔΙΟΝ ΤΗΝ ΜΑΧΗΣ. ΟΙ ΜΕΝ ΤΡΩΕΣ ΕΠΟΡΕΥΟΝΤΟ ΜΕ ΚΛΑΓΓΗ ΚΑΙ ΦΩΝΕΣ, ΟΙ ΔΕ ΑΧΑΙΟΙ ΑΜΙΛΗΤΟΙ ΑΛΛΑ ΑΠΟΠΝΕΟΝΤΕΣ ΜΕΝΟΣ ΕΚΙΝΟΥΝΤΟ ΣΑΝ ΘΥΕΛΛΑ, ΣΗΚΩΝΟΝΤΑΣ ΣΚΟΝΗ ΜΕ ΤΑ ΠΟΔΙΑ ΤΟΥΣ. ΟΤΑΝ ΕΦΤΑΣΑΝ ΚΟΝΤΑ Ο ΕΝΑΣ ΣΤΡΑΤΟΣ ΣΤΟΝ ΑΛΛΟΝ, ΣΤΟΥΣ ΤΡΩΕΣ ΠΡΟΜΑΧΙΖΕ Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ-ΠΑΡΙΣ, ΦΟΡΩΝΤΑΣ ΣΤΟΥΣ ΩΜΟΥΣ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑ ΛΕΟΠΑΡΔΑΛΗΣ, ΟΠΛΙΣΜΕΝΟΣ ΜΕ ΤΟΞΑ ΚΑΙ ΞΙΦΟΣ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΔΥΟ ΔΟΡΑΤΑ ΦΙΝΙΡΙΣΜΕΝΑ ΜΕ ΧΑΛΚΟΝ. Ο ΠΑΡΙΣ ΠΡΟΚΑΛΟΥΣΕ ΤΟΥΣ ΑΡΙΣΤΟΥΣ ΤΩΝ ΑΡΓΕΙΩΝ ΝΑ ΑΝΑΜΕΤΡΗΘΟΥΝ ΜΑΖΙ ΤΟΥ ΣΕ ΜΑΧΗ.
ΟΤΑΝ ΤΟΝ ΠΗΡΕ ΕΙΔΗΣΙΝ Ο ΓΕΝΝΑΙΟΣ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΕΧΑΡΗ ΩΣ ΠΕΙΝΑΣΜΕΝΟΣ ΛΕΩΝ ΠΟΥ ΣΥΝΑΝΤΑ ΘΗΡΑΜΑ. ΚΑΙ ΚΑΘΩΣ Ο ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΤΟΝ ΕΙΔΕ ΜΠΡΟΣΤΑ ΤΟΥ, ΕΛΕΓΕ ΠΩΣ ΘΑ ΤΟΝ ΤΙΜΩΡΗΣΕΙ ΚΑΙ ΠΗΔΗΞΕ ΜΟΝΟΜΙΑΣ ΣΤΗΝ ΓΗ ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΜΑ ΤΟΥ ΠΑΝΟΠΛΟΣ. ΟΤΑΝ ΤΟΝ ΕΙΔΕ Ο ΠΑΡΙΣ ΧΛΩΜΙΑΣΑΝ ΤΑ ΜΑΓΟΥΛΑ ΤΟΥ ΚΑΙ ΕΤΡΕΜΕ Η ΚΑΡΔΙΑ ΤΟΥ ΚΑΙ ΕΤΣΙ ΟΠΙΣΘΟΧΩΡΗΣΕ ΑΜΕΣΩΣ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΟ ΥΠΟΛΟΙΠΟΝ ΣΤΡΑΤΕΥΜΑ ΤΩΝ ΤΡΩΩΝ ΓΙΑ ΝΑ ΓΛΥΤΩΣΕΙ ΑΠΟ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΤΟΥ ΜΕΝΕΛΑΟΥ (ΕΞ ΟΥ ΚΑΙ ΕΝΑΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΠΟΥ Ο ΟΜΗΡΟΣ ΤΟΝ ΜΕΤΩΝΟΜΑΖΕΙ ΣΕ ΠΑΡΙΝ = ΔΕΙΛΟΝ).
ΟΤΑΝ ΕΙΔΕ Ο ΕΚΤΩΡ ΤΟΝ ΑΔΕΛΦΟΝ ΤΟΥ ΝΑ ΧΑΝΕΤΑΙ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΠΛΗΘΟΣ ΤΩΝ ΤΡΩΩΝ ΓΙΑ ΝΑ ΣΩΘΕΙ, ΤΟΝ ΕΠΕΠΛΗΞΕ ΚΑΙ ΤΟΥ ΜΙΛΗΣΕ ΟΠΩΣ ΑΞΙΖΕΙ ΣΕ ΕΝΑΝ ΔΕΙΛΟΝ, ΜΕ ΠΡΟΣΒΟΛΕΣ ΚΑΙ ΣΚΛΗΡΑ ΛΟΓΙΑ, ΔΙΟΤΙ ΝΤΡΟΠΙΑΣΕ ΟΛΗ ΤΟΥΣ ΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ, ΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΛΑΟΝ ΤΟΥΣ.
Ο ΠΑΡΙΣ ΤΟΥ ΑΝΤΑΠΑΝΤΑ ΔΙΝΟΝΤΑΣ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟ ΚΑΙ ΤΟΥ ΛΕΕΙ ΝΑ ΤΟΝ ΒΟΗΘΗΣΕΙ ΝΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΕΙ ΤΟΥΣ ΤΡΩΕΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΑΧΑΙΟΥΣ, ΩΣΤΕ ΝΑ ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΕΙ ΜΑΧΗ ΜΟΝΟΝ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ (ΤΟΥ ΠΑΡΙΔΟΣ) ΚΑΙ ΤΟΥ ΜΕΝΕΛΑΟΥ. Ο ΝΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ ΑΝΑΜΕΤΡΗΣΕΩΣ ΘΑ ΠΑΡΕΙ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΛΕΝΗ ΚΑΙ ΤΑ ΚΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΚΑΙ ΟΙ ΥΠΟΛΟΙΠΟΙ ΑΝΔΡΕΣ ΘΑ ΔΩΣΟΥΝ ΟΡΚΟΥΣ ΕΙΡΗΝΗΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥΣ ΚΑΙ ΘΑ ΛΗΞΕΙ ΟΡΙΣΤΙΚΩΣ Ο ΠΟΛΕΜΟΣ.
Αὐτὰρ ἐπεὶ κόσμηθεν ἅμ’ ἡγεμόνεσσιν ἕκαστοι,
Τρῶες μὲν κλαγγῇ τ’ ἐνοπῇ τ’ ἴσαν ὄρνιθες ὣς
ἠΰτε περ κλαγγὴ γεράνων πέλει οὐρανόθι πρό·
αἵ τ’ ἐπεὶ οὖν χειμῶνα φύγον καὶ ἀθέσφατον ὄμβρον
κλαγγῇ ταί γε πέτονται ἐπ’ ὠκεανοῖο ῥοάων,
ἀνδράσι Πυγμαίοισι φόνον καὶ κῆρα φέρουσαι·
ἠέριαι δ’ ἄρα ταί γε κακὴν ἔριδα προφέρονται.
οἳ δ’ ἄρ’ ἴσαν σιγῇ μένεα πνείοντες Ἀχαιοί,
ἐν θυμῷ μεμαῶτες ἀλεξέμεν ἀλλήλοισιν.
Εὖτ’ ὄρεος κορυφῇσι Νότος κατέχευεν ὀμίχλην
ποιμέσιν οὔ τι φίλην, κλέπτῃ δέ τε νυκτὸς ἀμείνω,
τόσσόν τίς τ’ ἐπιλεύσσει ὅσον τ’ ἐπὶ λᾶαν ἵησιν·
ὣς ἄρα τῶν ὑπὸ ποσσὶ κονίσαλος ὄρνυτ’ ἀελλὴς
ἐρχομένων· μάλα δ’ ὦκα διέπρησσον πεδίοιο.
Οἳ δ’ ὅτε δὴ σχεδὸν ἦσαν ἐπ’ ἀλλήλοισιν ἰόντες,
Τρωσὶν μὲν προμάχιζεν Ἀλέξανδρος θεοειδής,
παρδαλέην ὤμοισιν ἔχων καὶ καμπύλα τόξα
καὶ ξίφος· αὐτὰρ δοῦρε δύω κεκορυθμένα χαλκῷ
πάλλων Ἀργείων προκαλίζετο πάντας ἀρίστους
ἀντίβιον μαχέσασθαι ἐν αἰνῇ δηϊοτῆτι.
Τὸν δ’ ὡς οὖν ἐνόησεν ἀρηΐφιλος Μενέλαος
ἐρχόμενον προπάροιθεν ὁμίλου μακρὰ βιβάντα,
ὥς τε λέων ἐχάρη μεγάλῳ ἐπὶ σώματι κύρσας
εὑρὼν ἢ ἔλαφον κεραὸν ἢ ἄγριον αἶγα
πεινάων· μάλα γάρ τε κατεσθίει, εἴ περ ἂν αὐτὸν
σεύωνται ταχέες τε κύνες θαλεροί τ’ αἰζηοί·
ὣς ἐχάρη Μενέλαος Ἀλέξανδρον θεοειδέα
ὀφθαλμοῖσιν ἰδών· φάτο γὰρ τίσεσθαι ἀλείτην·
αὐτίκα δ’ ἐξ ὀχέων σὺν τεύχεσιν ἆλτο χαμᾶζε.
Τὸν δ’ ὡς οὖν ἐνόησεν Ἀλέξανδρος θεοειδὴς
ἐν προμάχοισι φανέντα, κατεπλήγη φίλον ἦτορ,
ἂψ δ’ ἑτάρων εἰς ἔθνος ἐχάζετο κῆρ’ ἀλεείνων.
ὡς δ’ ὅτε τίς τε δράκοντα ἰδὼν παλίνορσος ἀπέστη
οὔρεος ἐν βήσσῃς, ὑπό τε τρόμος ἔλλαβε γυῖα,
ἂψ δ’ ἀνεχώρησεν, ὦχρός τέ μιν εἷλε παρειάς,
ὣς αὖτις καθ’ ὅμιλον ἔδυ Τρώων ἀγερώχων
δείσας Ἀτρέος υἱὸν Ἀλέξανδρος θεοειδής.
Τὸν δ’ Ἕκτωρ νείκεσσεν ἰδὼν αἰσχροῖς ἐπέεσσιν·
«Δύσπαρι εἶδος ἄριστε γυναιμανὲς ἠπεροπευτὰ
αἴθ’ ὄφελες ἄγονός τ’ ἔμεναι ἄγαμός τ’ ἀπολέσθαι·
καί κε τὸ βουλοίμην, καί κεν πολὺ κέρδιον ἦεν
ἢ οὕτω λώβην τ’ ἔμεναι καὶ ὑπόψιον ἄλλων.
ἦ που καγχαλόωσι κάρη κομόωντες Ἀχαιοί,
φάντες ἀριστῆα πρόμον ἔμμεναι, οὕνεκα καλὸν
εἶδος ἔπ’, ἀλλ’ οὐκ ἔστι βίη φρεσὶν οὐδέ τις ἀλκή.
ἦ τοιόσδε ἐὼν ἐν ποντοπόροισι νέεσσι
πόντον ἐπιπλώσας, ἑτάρους ἐρίηρας ἀγείρας,
μιχθεὶς ἀλλοδαποῖσι γυναῖκ’ εὐειδέ’ ἀνῆγες
ἐξ ἀπίης γαίης νυὸν ἀνδρῶν αἰχμητάων,
πατρί τε σῷ μέγα πῆμα πόληΐ τε παντί τε δήμῳ,
δυσμενέσιν μὲν χάρμα, κατηφείην δὲ σοὶ αὐτῷ;
οὐκ ἂν δὴ μείνειας ἀρηΐφιλον Μενέλαον;
γνοίης χ’ οἵου φωτὸς ἔχεις θαλερὴν παράκοιτιν·
οὐκ ἄν τοι χραίσμῃ κίθαρις τά τε δῶρ’ Ἀφροδίτης,
ἥ τε κόμη τό τε εἶδος ὅτ’ ἐν κονίῃσι μιγείης.
ἀλλὰ μάλα Τρῶες δειδήμονες· ἦ τέ κεν ἤδη
λάϊνον ἕσσο χιτῶνα κακῶν ἕνεχ’ ὅσσα ἔοργας.»
Τὸν δ’ αὖτε προσέειπεν Ἀλέξανδρος θεοειδής·
«Ἕκτορ ἐπεί με κατ’ αἶσαν ἐνείκεσας οὐδ’ ὑπὲρ αἶσαν,—
αἰεί τοι κραδίη πέλεκυς ὥς ἐστιν ἀτειρὴς
ὅς τ’ εἶσιν διὰ δουρὸς ὑπ’ ἀνέρος ὅς ῥά τε τέχνῃ
νήϊον ἐκτάμνῃσιν, ὀφέλλει δ’ ἀνδρὸς ἐρωήν·
ὣς σοὶ ἐνὶ στήθεσσιν ἀτάρβητος νόος ἐστί·—
μή μοι δῶρ’ ἐρατὰ πρόφερε χρυσέης Ἀφροδίτης·
οὔ τοι ἀπόβλητ’ ἐστὶ θεῶν ἐρικυδέα δῶρα,
ὅσσά κεν αὐτοὶ δῶσιν, ἑκὼν δ’ οὐκ ἄν τις ἕλοιτο·
νῦν αὖτ’ εἴ μ’ ἐθέλεις πολεμίζειν ἠδὲ μάχεσθαι,
ἄλλους μὲν κάθισον Τρῶας καὶ πάντας Ἀχαιούς,
αὐτὰρ ἔμ’ ἐν μέσσῳ καὶ ἀρηΐφιλον Μενέλαον
συμβάλετ’ ἀμφ’ Ἑλένῃ καὶ κτήμασι πᾶσι μάχεσθαι·
ὁππότερος δέ κε νικήσῃ κρείσσων τε γένηται,
κτήμαθ’ ἑλὼν εὖ πάντα γυναῖκά τε οἴκαδ’ ἀγέσθω·
οἳ δ’ ἄλλοι φιλότητα καὶ ὅρκια πιστὰ ταμόντες
ναίοιτε Τροίην ἐριβώλακα, τοὶ δὲ νεέσθων
Ἄργος ἐς ἱππόβοτον καὶ Ἀχαιΐδα καλλιγύναικα.»
Τὸ ἠχητικὸν ἀπόσπασμα ἐδῶ : ΟΜΗΡΟΥ ΙΛΙΑΣ, Γ', 1-75
Σημειώσεις :
Σχετικῶς μὲ τὸν Πάριν ( < παρά + ἴς = δύναμις, δηλ. τὸν δειλόν, τὸν λευχηπατία) νὰ γραφθεῖ πὼς δὲν ἦταν μόνον αὐτή του ἡ συμπεριφορὰ ποὺ θὰ ἔλεγε κανεὶς πὼς ἀπὸ Ἀλέξανδρον τὸν μετωνόμασε στὸ ἀκριβῶς ἀντίθετον, ἥτοι σὲ Πάριν.
Πολλάκις μαθαίνουμε ἀπὸ τὰ Ἔπη πὼς ἦταν ἄριστος τοξότης, ἄλλωστε καὶ τὸν Ἀχιλλέα δὲν τόλμησε νὰ τὸν σκοτώσει σὲ μάχη ἐκ τοῦ συστάδην καὶ μὲ τὸν Μενέλαον παρακάτω μαθαίνουμε πὼς στὴν μάχη «τὰ βρῆκε σκοῦρα» καὶ εὐτυχῶς γι' αὐτὸν τὸν ἔσωσε ἡ Ἀφροδίτη, γιατὶ ὁ βασιλεὺς τῆς Σπάρτης θὰ τὸν ξέσκιζε κυριολεκτικῶς, ὅταν κατάφερε καὶ τὸν ἔπιασε στὰ χέρια του.
Γιὰ τοὺς Ἕλληνες λοιπὸν ἦταν ἀνέκαθεν νροπὴ ἡ μάχη ἐξ ἀποστάσεως («τόξοτα λωβητήρ» ἀποκαλεῖ ὑβριστικῶς ὁ γενναῖος Ἕκτωρ τὸν ἀδελφόν του). Οἱ Ἕλληνες ἦταν πάντα ἀγχέμαχοι. Βεβαίως καὶ ἐξεπαιδεύοντο καὶ στὸ τόξον καὶ ὑπῆρχαν καὶ ἀμέτρητοι μεγάλοι ἥρωες, ἄριστοι τοξότες, ὅμως δὲν ἔγιναν ἥρωες μόνον γιὰ τὸ τόξον τους.
Τὸ τόξον ἦταν κυρίως ὅπλον γιὰ τὸ κυνήγι κι ἐκεῖ πάλιν ὅμως συναντῶμεν πολλοὺς ἥρωες νὰ ἀναμετρῶνται μὲ λέοντες καὶ ἄλλα τέτοια ἄγρια ζῶα μὲ τὰ ἴδια τους τὰ χέρια.
Κι ἄλλωστε ἔχει μείνει στὴν ἱστορία ἡ φράσις τοῦ Ἀρχιδάμου ὅταν εἶδε νὰ φέρνουν στὸν πόλεμον γιὰ πρώτη φορὰ καταπέλτην, κάνοντάς τον νὰ ἀναφωνήσει στὸν πρόγονόν του «ὦ Ἡρακλῆ χάθηκε ἡ ἀρετὴ τοῦ ἀνδρός» (Ἡράκλεις, ἀπόλωλεν ἀνδρὸς ἀρετά).
Μετὰ τὴν μάχη τοῦ Μαραθῶνος ὅταν οἱ Ἕλληνες εἶδαν τοὺς Πέρσες νὰ βγαίνουν νὰ τοὺς ἀντιμετωπίσουν ἀπὸ μακριὰ μὲ τὰ τόξα καὶ πετώντας τους ἀκόντια, καὶ ἐκεῖνοι τοὺς πλησίαζαν μὲ τὶς ἀσπίδες στὸ κεφάλι τρέχοντας πρὸς τὸ μέρος τους γιὰ νὰ τοὺς σφάξουν μὲ τὰ ξίφη τους, ἀπεφασίσθη νὰ συσταθεῖ ἕνα σῶμα 200 τοξοτῶν, οἱ ὁποῖοι ἐβοήθησαν στὴν μάχη τῶν Πλαταιῶν.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου